သိစရာ ၊ ေတြးစရာ

ခ်စ္ခင္တယ္၊ ယံုၾကည္တယ္၊
ေလးစားတယ္၊ အားကိုးတယ္ဆိုတာ၊
ခ်စ္ခင္ထိုက္၊ ယံုၾကည္ထိုက္၊ ေလးစားထိုက္
အားကိုးထိုက္မွပဲ တကယ္ရနိဳင္တယ္။
အဲသလိုခ်စ္ခင္ ယံုၾကည္ ေလးစား အားကိုးထိုက္တဲ့သူျဖစ္ဖို ့ဆိုတာ
ကိုယ္က်င့္သိကၡာရွိမွ ေပးထားတဲ့ကတိတည္မွ
အက်ိဳးစီးပြားကို မွ်ေ၀ခံစားမွ တတ္နိဳင္တာကို
အကူညီေပးမွရတယ္။

*~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~*

တခ်ိဳ ့လူေတြနဲ ့ေတြ ့ရသိရျပီးေတာ့ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေျပာဆိုဆက္ဆံရတဲ့အတြက္
ကိုယ့္မွာအသိအျမင္အသစ္ေတြရတယ္၊
စိတ္ထားေတြျမင့္လာတယ္၊ ရည္မွန္းခ်က္ေတြျမင့္လာတယ္။
ကိုယ့္မွာလူသစ္ စိတ္သစ္ေတြ ျဖစ္သြားသလိုခံစားရတယ္ ။
အဲသလို ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးကို Transformational Relationship လို ့ေခၚတယ္။
ေျပာင္းလဲသြားေစတဲ့ဆက္ဆံေရးျဖစ္တယ္။ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္လံုးေျပာင္းလဲသြားတယ္။
ဒါေပမယ့္တေယာက္ကိုတေယာက္လႊမ္းမိုးဖို ့ေတာ့လံုး၀မၾကိဳးစားဘူး။
အဲသလိုဆက္ဆံေရးမ်ိဳးကိုရတယ္ဆိုရင္ လူ ့ဘ၀မွာတန္ဖိုးအရွိဆံုး အရာကိုရသလိုပဲ။
ေငြနဲ ့တိုင္းတာျပီးတန္ဖိုးျဖတ္လို ့မရဘူး။
ဘာနဲ ့မွတိုင္းတာျပီးတန္ဖိုးျဖတ္လို ့မရဘူး။
*~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~*

ရာခိုင္နွဳန္းျပည့္ရိုးသားမူ ့နဲ ့
ကိုယ့္ဘ၀ကိုအဆင္ေျပေအာင္ေနလို ့ရတယ္ဆိုတာကို ယံုၾကည္တဲ့သူနဲတယ္။
မုသားမပါ လကၤာမေခ်ာ ဆိုတာကို လက္ခံတဲ့သူ က်င့္သံုးတဲ့သူမ်ားတယ္။
ဘာျဖစ္လို ့လဲ...ေၾကာက္လို ့.... ဘာကိုေၾကာက္တာလဲ...
မရမွာေၾကာက္တာ...ဘာကိုမရမွာေၾကာက္တာလဲ
ခင္မင္မူ ့ကိုမရမွာေၾကာက္တာ...ဘာကိုမရမွာေၾကာက္တာလဲ...ခင္မင္မူ ့ကိုမရမွာေၾကာက္တယ္။ ေက်ာင္းသားေတြဆိုရင္လည္း အမွတ္မ်ားမ်ားမရမွာေၾကာက္တယ္။
ေငြမ်ားမ်ားမရမွာေၾကာက္တယ္။ မတိုးတက္မွာေၾကာက္တယ္။
လူအမ်ားရဲ ့ထိုက္ထိုက္တန္တန္ ယံုၾကည္မူ ့ကိုမရမွာ မေၾကာက္ဘူးလား။
မရိုးသားတဲ့လူ၊ မယံုၾကည္ရတဲ့သူလို ့အထင္ခံရမွာမေၾကာက္ဘူးလား။

*~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~*

ကိုယ့္ဘ၀မွာ အခက္အခဲတခု သို ့မဟုတ္
ဒုကၡတခုကို ထပ္ခါထပ္ခါ ၾကံဳေနရရင္
ကိုယ္တခုခုမွားေနျပီ...
စိတ္ေနသေဘာထားျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္ ေျပာပံုဆိုပံုျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊
လုပ္ပံုကိုင္ပံုမွားေနတာလည္းျဖစ္နိဳင္တယ္
မလုပ္သင့္တာကို လုပ္ေနလို ့ျဖစ္မယ္
မစားသင့္တာကိုစားေနလို ့ျဖစ္မယ္။
မေတြးသင့္တာကိုေတြးေနလို ့လည္းျဖစ္နိဳင္တာပဲ
ဒုကၡေတြက အမွားျပင္ပါလို ့ ကိုယ့္ကိုေျပာေနတယ္။

*~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~*

ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိက ( မဟာျမိဳင္ေတာရ ) ၏ သိစရာေတြးစရာ မွေကာက္ႏွဳတ္ေဖၚျပသည္။

*~~~ျငိမ္းခ်မ္းပါေစ~~~*

Richard Clayderman - Love Story

ကိုယ္တိုင္က Nature ကိုအလြန္ျမတ္နိဳးသူပါ...။
အထူးသျဖင့္သစ္ရြက္ကေလးေတြ၀ါျပီး
တဖြဲဖြဲေၾကြလြင့္ေနတတ္တဲ့ Autumn ဆိုတဲ့ေႏြအကုန္
ေဆာင္းအကူးရာသီအခ်ိန္ေလးမွာ ေရာ္ရြက္၀ါေလးေတြ
တႏွစ္တာအားျဖင့္အားလံုးနဲ ့ခြဲခြာနွဳတ္ဆက္ခ်ိန္အခါမ်ိဳးကို
ေတြ ့ရတဲ့အခါ...သဘာ၀တရားအရ အရာရာဟာ
ျဖစ္ျပီးရင္ပ်က္သြားၾကျပီပဲလို ့....တရားလည္းက်မိသလို
ပုထုဇဥ္တေယာက္ရဲ ့အေ၀းကအရာရာကိုလည္း
လြမ္းဆြတ္တမ္းတမိျပန္တယ္....။
အခု Nature နဲ ့သရုပ္ေဖၚထားတဲ့သိပ္ကိုျငိမ္းခ်မ္းတဲ့
သံစဥ္သက္သက္နဲ ့သီခ်င္းတပုဒ္ေတြ ့လို ့မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္...။
ေတာေတာင္ေရေျမသဘာ၀တရားဆိုတာ
အျမဲတမ္းပဲလူေတြရဲ ့စိတ္ကိုၾကည္လင္လန္းဆန္းေစပါတယ္။
လွပတဲ့ပန္းကေလးေတြ...
တသြင္သြင္စီးဆင္းေနတတ္တဲ့စမ္းေခ်ာင္းေလးေတြ...
စိမ့္စမ္း ေရတံခြန္ေလးေတြက သဘာ၀ရဲ ့ခ်စ္စရာပန္းခ်ီကားတခ်ပ္ပါပဲ..။
အားလံုးပဲ ျငိမ္းခ်မ္းၾကပါေစ......။

ဆံေတာ္ရွင္ဆုေတာင္းျပည့္ေစတီေတာ္

ဆံေတာ္ရွင္ဆုေတာင္းျပည့္ေစတီေတာ္ ( ႏြားလပို ့ေတာင္ )
မူလဘုရားဘြဲ ့ေတာ္~~~~~~~~ဗိႏၡိေသလာ ( ေက်ာက္မ်ားဆက္စပ္ေနေသာဘုရား )
ကရင္ဘာသာအရ~~~~~~~~ လံုး -ထို-မို ( ေက်ာက္တို ့ဘုရား )
မြန္ဘာသာအရ ~~~~~~~~ က်ိဳက္ေဗာ့ဂလ္ ( ဘုရားဘြဲ ့ေတာ္ )
တည္ထားကိုးကြယ္ေသာႏွစ္~~~~~~~~ ( သာသနာသကၠရာဇ္ ၄၇ ခုႏွစ္ )
ပင္လယ္ေရျပင္မွအျမင့္ ~~~~~~~~၁၈၈၈ ေပ
ဥာဏ္ေတာ္အျမင့္~~~~~~~~ ၉ ေတာင္
အေပၚေက်ာက္တံုးအျမင့္ ~~~~~~~~ ၅ ေတာင္ ၁ ထြာ
အေပၚေက်ာက္တံုးလံုးပတ္ ~~~~~~~~ ၁၇ ေတာင္
အလယ္ေက်ာက္တံုးအျမင့္ ~~~~~~~~ ၇ ေတာင္
အလယ္ေက်ာက္တံုးလံုးပတ္လည္ ~~~~~~~~ ၂၈ ေတာင္ ၁ ထြာ
ေအာက္ခံေက်ာက္တံုးအျမင့္ ~~~~~~~~ ၅ ေတာင္
ေအာက္ခံေက်ာက္တံုးလံုးပတ္လည္ ~~~~~~~~ ၁၅ ေတာင္

က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ျမတ္ကို တည္ထားပူေဇာ္ခဲ့ေသာ ရွင္တိႆရေသ့မွ က်ိဳက္ထီးရိုးေစတီေတာ္ျမတ္ထက္
( ၅ ) ႏွစ္ေစာျပီး ဗုဓၡဆံေတာ္ျမတ္အစစ္တဆူကို အလယ္ေက်ာက္တံုး၌႒ာပနာ၍ ေက်ာက္တံုးသံုးလံုးဆင့္ကာ
အံ့ၾသဘနန္း တည္ထားပူေဇာ္ခဲ့ပါသည္။
မြန္ျပည္နယ္ ေပါင္ျမိဳ ့နယ္ က်ံဳကေက်းရြာ ရန္ကင္းေက်ာင္းတိုက္မွ ( ၄ ) မိုင္အကြာ ေတာေတာင္ရိွဳေျမာင္
ေရတံခြန္စိမ့္စမ္းမ်ားကို ျဖတ္သန္း၍ သပိတ္အိုင္ေတာရေက်ာင္းအနီးရွိ ႏြားလပို ့ေတာင္တန္းေပၚ၌
တည္ထားပူေဇာ္ခဲ့ပါသည္။ အလြန္ေရွးက်ေသာ တရုတ္သူေတာ္စင္မ်ား ေနထိုင္ခဲ့ျခင္းအထိမ္းအမွတ္အျဖစ္
တရုတ္စာထြင္း စာလံုးသံုးလံုးကို ေအာက္ခံေက်ာက္တံုး၌ေတြ ့ရွိရျပီး ( ျပိဳမေယာင္ေက်ာင္းေတာ္ )
ဟုအဓိပါယ္ရပါသည္။ ( ၁၂ ) လရာသီပတ္လံုး ဘုရားဖူးမ်ားသြားေရာက္ဖူးေျမွာ္နိဳင္ပါသည္။

( မိဘႏွစ္ပါးက ဖူးရေအာင္လို ့ပို ့ေပးထားတဲ့ ဘုရားပံုေတာ္ပါ။ ဓမၼမိတ္ေဆြအားလံုးကိုမွ်ေ၀ဒါနျပဳပါရေစ )
ဆုေတာင္းျပည့္တဲ့ေစတီေတာ္တဲ့ ...ဒါေၾကာင့္မို ့ေတာင္းခ်င္တဲ့ဆုေတြေတာင္းသြားၾကပါ...။
ကိုယ္တိုင္လည္းဆုေတာင္းထားလိုက္တာေတြအမ်ားၾကီးပါပဲ.............။

ေန ့လည္မွာမီးထြန္းရွာေတာင္မေတြ ့နိဳင္သူမ်ား

တခါတုန္းက...ေတြးေခၚပညာရွင္ၾကီး ဒိုင္အိုဂ်ီးနီစ္ဟာလည္း ေလာကမွာ အင္မတန္ လူေကာင္းသူေကာင္း မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းရွားပါးတယ္လို ့ယူဆပံုရပါတယ္။ ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္ကေန ့လည္ေၾကာင္ေတာင္ၾကီးမွာ မီးအိမ္ကိုဆြဲျပီး တလမ္း၀င္တလမ္းထြက္နဲ ့ျမိဳ ့ထဲမွာေလွ်ာက္သြားေနတယ္။ လူေတြကသူ ့ကို "မီးအိမ္ၾကီးတကားကားနဲ ့ ဆရာၾကီးဘာလုပ္ေနတာလဲ" လို ့ေမးေတာ့ ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္က
" က်ဳပ္...လူေကာင္းသူေကာင္းကို လိုက္ရွာေနတာ"တဲ့။
သူဆိုလိုတာက ေလာကမွာလူေကာင္းသူေကာင္းဆိုတာ ရွားလြန္းလို ့ ေန ့လည္ေၾကာင္ေတာင္မွာ မီးထြန္းရွာေတာင္ မေတြ ့ရဘူးဆိုတဲ့သေဘာပါပဲ။

ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္ႏွင့္လူကုံထံ
တစ္ေန ့မွာ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀တဲ့ လူကံုထံတဦးရဲ ့အိမ္ၾကီးကို ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္အလည္ေရာက္သြားတယ္။ ခမ္းနားလြန္းလွတဲ့ အိမ္ၾကီးထဲမွာ အင္မတန္အဖို ့ထိုက္တန္တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ျပထားတယ္။
လူကံုထံကသူ ့ရဲ ့ခ်မ္းသာၾကြယ္၀မူ ့၊ ထည္၀ါမူ ့ကိုဂုဏ္ယူ၀င့္ၾကြားတဲ့အေနနဲ ့ ဒီလိုအဖိုးထိုက္တန္တဲ့ ပစၥည္းေတြကိုျပထားတာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ အိမ္ၾကီးရွင္လူကံုထံက ခပ္ေပေပေနတတ္တဲ့ ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္ကို
" အဖိုးထိုက္တန္တဲ့ပစၥည္းေတြေပၚတံေတြးမေထြးပါနဲ ့လို ့" ၾကိဳျပီးသတိေပးထားတယ္။
ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္က ျပထားတဲ့ပစၥည္းေတြကို လွည့္လည္ ၾကည့္ရူ ့တယ္။
ၾကည့္ရူ ့ျပီးတဲ့အခါမွာ ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္က လူကံုထံရဲ ့မ်က္ႏွာကို လက္ညွိဳးထိုးျပျပီး
"ေဟာဒီမ်က္ႏွာကေတာ့ဘာမွတန္ဖို ့မရွိဘူး" လို ့ေျပာရင္းတံေတြးနဲ ့ပက္ကနဲေထြးလိုက္တယ္။ အေပၚယံအေယာင္အေဆာင္ ဂုဏ္ပကာသနေတြနဲ ့ လူ ့တန္ဖိုးရွိလိုသူေတြ၊ လူၾကီးလူေကာင္းလိုဟန္လုပ္သူေတြ၊ အေပၚယံဟန္ေဆာင္ေကာင္းေပမယ့္ အတြင္းသႏၱာန္မွာေတာ့ ေကာင္းျမတ္တဲ့သေဘာထားမရွိသူေတြကို ဒိုင္အိုဂ်ီးနီစ္ကမုန္းဟန္တူပါတယ္။

ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္က အေျပာနဲ ့အလုပ္ ညီတယ္လို ့ဆိုရမလားပဲ။
သူ ့မွာအေပၚယံအေဆာင္အေယာင္ဆိုလို ့မရွိသေလာက္ပါပဲ။
သူ ့အတြက္မလိုအပ္တာေတြကိုဖယ္ရင္းဖယ္ရင္းနဲ ့ ေနာက္ဆံုးမွာေရေသာက္စရာခြက္တခုပဲက်န္တယ္။
တစ္ေန ့မွာလူတေယာက္က ကန္ထဲကေရကို လက္ခုပ္နဲ ့ခပ္ေသာက္ေနတာျမင္ေတာ့
" ေရေသာက္တယ္ဆိုတာခြက္မရွိလည္းျဖစ္တာပါပဲ" လို ့ေတြးျပီး
ေနာက္ဆံုးပိုင္ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းျဖစ္တဲ့ သူ ့ခြက္ငယ္ကိုလည္းစြန္ ့ပစ္လိုက္တယ္။

ဒိုင္အိုဂ်ီးနစ္နဲ ့အလက္ဇႏၷားဘုရင္ၾကီး
ဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္ရဲ ့သတင္းကထင္ရွားေလေတာ့ တစ္ေန ့မွာ အလက္ဇႏၷားဘုရင္ၾကီးက
ျပႆနာတခုကိုစဥ္းစားျပီး အေျဖရွာရင္း ထိုင္ေနတဲ့ဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္အေရွ ့လာရပ္ျပီး အထူးအခြင့္အေရးေပးတဲ့အေနနဲ ့ "လိုရာကိုေတာင္းပါလို ့" ဆိုတယ္။
ဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္ကဘာမွမေတာင္းရံုမက " ဖယ္ပါ က်ဳပ္ကိုမကြယ္ပါနဲ ့"
လို ့ေတာင္ေျပာလိုက္တယ္လို ့ဆိုပါတယ္။

စိတ္ထားေျဖာင့္မတ္ေသာမိတ္ေဆြ
ဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္ဟာလူေတြအေပၚမွာအားမလိုအားမရနဲ ့ၾကည့္မရတာေတြ၊ အထင္မၾကီးနိဳင္တာေတြရွိေပမယ့္ ေခြးေတြကိုေတာ့သိပ္ကိုခ်စ္တယ္။ ခ်ီးမြမ္းတတ္တယ္။ သူ ့အျမင္မွာ လူဆိုတာရိုးသားေျဖာင့္မတ္မူ ့မရွိဘူး။ အေပၚယံဟန္အမူအရာေတြနဲ ့လူေကာင္းေယာင္ေဆာင္တတ္သူေတြျဖစ္တယ္လို ့ျမင္ပံုရပါတယ္။ ေခြးသတၱ၀ါကေတာ့ရိုးသားေျဖာင့္မတ္တယ္။ ဟန္ေဆာင္မူ ့မရွိဘူး။ ကိုယ့္ကိုခ်စ္ျပီခင္ျပီဆိုရင္ ရိုးးေျမက် ေသသည္အထိရိုးသားစြာ၊ သစၥာရွိစြာနဲ ့ ခ်စ္သြားခင္သြားတတ္တာပဲ။ ေခြးသတၱ၀ါဟာ လူေတြလို ခုတမ်ိဳး၊ ေတာ္ၾကာတမ်ိဳး၊ ခ်စ္လိုက္ မုန္းလိုက္မလုပ္တတ္ဘူး။ လိုလွ်င္တမ်ိဳး၊ မလိုလွ်င္တမ်ိဳးနဲ ့ ကိုယ့္ကိုေပါင္းလိုက္ခြာလိုက္မလုပ္တတ္ဘူး။ အခြင့္အေရးကိုေမွ်ာ္ကိုးျပီး ကိုယ့္ကိုခင္တာမ်ိဳး၊ ဆက္ဆံေပါင္းသင္းတာမ်ိဳးလည္းမလုပ္တတ္ဘူး။ ကိုယ္ကကိုယ့္ေခြးကိုမ်က္ႏွာေၾကာတင္းတင္းနဲ ့ ဘယ္ေလာက္ပဲဆူဆူၾကိမ္းၾကိမ္း သခင္ျဖစ္တဲ့ကိုယ့္ကိုေခြးဟာမုန္းခဲတယ္။
မေကြ်းေမြးပဲ ထားလို ့လဲကိုယ့္ကိုသူကမမုန္းတတ္ဘူး။
ျပီးေတာ့...ကိုယ္ကဆင္းရဲဒုကၡေရာက္တဲ့အခါ၊ က်ရွံုးမူ ့ေတြ၊ နိမ့္က်မူ ့ေတြနဲ ့ၾကံဳရတဲ့အခါမွာလည္း ကိုယ့္ေခြးကကိုယ့္ကိုစြန္ ့ပစ္မသြားဘူး။ အထင္ေသးအျမင္ေသးနဲ ့ကိုယ့္ကိုမထီမဲ့ျမင္မျပဳတတ္ဘူး။ အင္မတန္သစၥာရွိစြာနဲ ့ကိုယ့္အပါးမွာမခြဲမခြါရွိေနတတ္တယ္။ ဆင္းရဲ...ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ...ခ်မ္းသာ ေအးအတူပူအမွ် ေခြးဟာကိုယ့္အနားမွာေနထိုင္သူျဖစ္တယ္။ ဒါေတြကိုၾကံဳေတြ ့ခဲ့ဘူးတဲ့ ဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္က ေခြးေတြကိုလူေတြထက္ သစၥာရွိတဲ့ စိတ္ထားေျဖာင့္မတ္တဲ့ မိတ္ေဆြေတြအေနနဲ ့အေရာတ၀င္ ဆက္ဆံဟန္တူပါတယ္။ ေခြးေတြနဲ ့သူဒီလိုဆက္ဆံေနတာကိုၾကည့္မရတဲ့ အထင္အျမင္ေသးတဲ့လူတဦးက ဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္ကို အမဲရိုး ပစ္ေပးလိုက္ဖူးတယ္။ သေဘာကေတာ့ ေခြးေတြကို အျမတ္တနိဳးနဲ ့အေရာတ၀င္ ဆက္ဆံေနတဲ့ ဒိုင္အို ဂ်ီးနီးစ္ဟာလည္း ေခြးပဲလို ့ ေျပာခ်င္တဲ့သေဘာနဲ ့အမဲရိုးကိုပစ္ေပးလိုက္တာပါပဲ။

ဘ၀နာခဲ့တဲ့ဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္ဟာတမင္ရြဲ ့ျပီးေခြးေတြကို မိတ္ေဆြေကာင္းအျဖစ္ အေရာတ၀င္ဆက္ဆံျပတာလည္းျဖစ္နိဳင္ပါတယ္။ ဘာလို ့ဆိုေတာ့သူ ့ဘ၀ခရီးမွာလူေကာင္းသူေကာင္း မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းကို မ်ားမ်ား စားစား ေတြ ့ခဲ့ရဟန္မတူပါဘူး။
သူ ့ကိုအယံုအၾကည္ကင္းမဲ့စြာနဲ ့သူ ့ျမိဳ ့ကေနျပီးႏွင္ပစ္တာမ်ိဳးလည္းသူၾကံဳ ခဲ့ရတယ္။
ကြ်န္အျဖစ္နဲ ့အေရာင္းခံလိုခံရ၊ ပင္လယ္ဓါးျမတို ့ရဲ ့ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္တာကိုခံရလိုခံရနဲ ့
လူေတြကေပးတဲ့ ဒုကၡမ်ိဳးစံုကိုခံခဲ့ရသူ၊
ဘ၀အေတြ ့အၾကံဳမ်ားသူပါပဲ။

တကယ္ေတာ့ ဘ၀ခရီးကိုသြားရဖန္မ်ားလို ့ ဘ၀အေတြ ့အၾကံဳေတြမ်ားလာတဲ့အခါက်မွ ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာဆက္ဆံရတဲ့လူေတြကို မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း အေဖၚေကာင္းဟုတ္မဟုတ္ ခြဲျခားသိရေတာ့တာပါပဲ။ အသက္တစ္ရာေနရတယ္ပဲထား၊ အဲဒီအသက္တစ္ရာကာလအတြင္းမွာ မိတ္ေဆြေကာင္း ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ရွိတယ္ဆိုတာကို လက္ခ်ိဳးျပီးေရၾကည့္ရင္ လက္တဖက္ျပည့္ေအာင္ လက္ခ်ိဳးေရတြက္စရာ ရွိမယ္မထင္ပါဘူး။ ဘ၀ခရီးမွာအခက္အခဲေတြ၊ ေဘးအႏၱရယ္ေတြ၊ ဆင္းရဲျခင္းေတြ၊ အဆင့္ျမင့္ရာမွ နိမ့္က်သြားတဲ့အျဖစ္ေတြ၊ က်ရွံုးတာေတြ စတဲ့ဒုကၡေတြနဲ ့ၾကံဳေလေလ...... ကိုယ့္ပတ္၀န္းက်င္မွာ ဆက္ဆံေနရတဲ့ မိတ္ေဆြ ဆိုတဲ့ သူေတြ ေလွ်ာ့နည္း ေလွ်ာ့နည္းသြားေလေလပါပဲ။

ဆရာနႏၵာသိန္းဇံ၏မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းနွင့္ခရီးသြားျခင္းမွေကာက္ႏွဳတ္ေဖၚျပသည္

***~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~***

***ကိုယ္ပိုင္ခံစားခ်က္***
ကိုယ္လည္းဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္နဲ ့အမ်ိဳးေတာ္ေနတယ္ထင္ပါတယ္...လူဆိုရင္ခပ္ေၾကာက္ေၾကာက္ျဖစ္ေနမိတယ္။ ဘ၀မွာလူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုေတြ ့ဖူးၾကံဳဖူး ပါတယ္... ၾကံဳလိုက္သမွ်လူေတြထဲမွာလူေကာင္းသူေကာင္းမိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းရယ္လို ့ေတြ ့ရတာအင္မတန္နဲပါတယ္ ကိုယ္ကဘယ္ေလာက္ပဲေကာင္းလည္းသူတို ့ရဲ ့ကိုယ့္အေပၚတုန္ ့ျပန္မူ ့ကေတာ့ခါးသီးစရာေကာင္းပါတယ္ ေလာကမွာ လူဆိုးလူေကာင္းဆိုတာဂ်ိဳေပါက္ေနတာမဟုတ္ေတာ့ခြဲျခားရသိပ္ခက္ပါတယ္။
တခ်ိဳ ့က်ေတာ့လည္းဆိုးမလိုလိုနဲ ့ေကာင္းၾကျပီး အခ်ိဳ ့က်ေတာ့လည္းေကာင္းမလိုလိုနဲ ့ဆိုးၾကျပန္ပါတယ္ ဒါေၾကာင့္မို ့လည္းသစ္ေကာက္၀ါးေကာက္တာျမင္ရေပမယ့္
လူ ့ရဲ ့အတြင္းစိတ္ေကာက္ေနေျဖာင့္ေနတာကိုမျမင္ရဘူး..လို ့ဆိုၾကပါတယ္...။
ဘ၀မွာမထင္မွတ္ပဲကိုယ့္အေပၚ သိပ္ေကာင္းခဲ့တဲ့သူေတြရွိခဲ့ဘူးပါတယ္...
အခုမွပဲသိ အခုမွပဲျမင္ဘူးတဲ့လူတေယာက္ပါပဲ ဒါေပမယ့္ကိုယ့္အေပၚ သူစိမ္းတေယာက္လိုသေဘာမထားပဲ ေမာင္ရင္းႏွမလိုဆက္ဆံျပီးကူညီေပးသြားတာရွိခဲ့ဘူးပါတယ္...ဘာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မွလည္းမထားပါဘူး...
သူတို ့ရင္ထဲကရွိေနတဲ့ေစတနာအတိုင္းသာ သူတပါးလိုအပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာကူညီေပးလိုက္တဲ့သေဘာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကံမေကာင္းစြာနဲ ့အဲလိုမိတ္ေဆြမ်ိဳးကိုခဏတာပဲၾကံဳခဲ့ရဘူးပါတယ္...။
စိတ္ထားမေကာင္းသူေတြ အေပၚယံမိတ္ေဆြေတြကိုေတာ့ သြားေလရာရာမွာေတာ္ေတာ္ၾကာၾကာဆံုခဲ့ၾကံဳခဲ့ရျပန္ပါတယ္...။ ကိုယ့္မွာရွိတဲ့ဆင္တေကာင္လံုးသတ္ေကြ်းလိုက္တာေတာင္ အေကာင္းေျပာမခံရပဲ
အျပစ္ပဲေျပာခံရတာေတြနဲ ့လည္းၾကံဳခဲ့ရဘူးပါတယ္...
တခ်ိဳ ့က်ေတာ့လည္းကူညီေပးလိုက္တာကနဲနဲ သူတို ့ရဲ ့ေက်းဇူးကိုအံ့မခန္းဘြယ္ ထုတ္ေဖၚဂုဏ္ယူေနၾကတဲ့သူေတြလည္းေတြ ့ဖူးပါတယ္။
တခ်ိဳ ့က်ေတာ့လည္းကိုယ့္ကိုတခါမွမျမင္ဘူးမေတြ ့ဘူးေပမယ့္
ျဖဴျဖဴစင္စင္နဲ ့အေ၀းကေနကူညီေပးတတ္သူေတြလည္းေတြ ့ဖူးပါတယ္။
ထို ့အတူကိုယ့္ကိုတခါမွမေတြ ့ဘူးမျမင္ဘူးေပမယ့္
ကိုယ္ဒုကၡေရာက္မွေပ်ာ္မယ့္သူေတြလည္းၾကံဳခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေလာကသဘာ၀အတိုင္းလူအမ်ိဳးမ်ိဳးစိတ္အေထြေထြဆိုတာရွိတတ္ၾကပါတယ္
ဆန္းေတာ့လည္းမဆန္းပါဘူး...သို ့ေသာ္လည္း အခုန ကဒိုင္အိုဂ်ီးနီးစ္လိုပါပဲ
အဲလိုလူမ်ိဳးေတြနဲ ့ၾကံဳရတဲ့အခါမွာေတာ့ စိတ္ပ်က္မိတယ္...။
ဒါေပမယ့္လည္းသူတို ့အေပၚဘယ္လိုမွသေဘာမထားပါဘူး..။ ဘ၀ဆိုတာဒီလိုပါပဲ... လူေကာင္းသူေကာင္းမိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းကိုပဲေတြ ့ခ်င္ေသာ္ျငားလဲ.... အေကာင္းအဆိုးေတြဒြန္တြဲေနတဲ့ေလာကၾကီးမွာ... ေကာင္းတခါ ဆိုးတလွည့္ၾကံဳရမွာပါပဲ....
ျမတ္စြာဘုရားရွင္ေတာင္မွဒီေလာကဓံတရားေတြကိုေရွာင္လႊဲလို ့မရပဲၾကံဳခဲ့ရတာပဲေလ...
ကိုယ္လိုသာမန္လူတေယာက္အတြက္ေတာ့.... အခုလည္းၾကံဳရမယ္...ေနာက္လည္းၾကံဳရမယ္...ေနာင္ကိုလည္းၾကံဳေနဦးမွာပါပဲ...။
သို ့ေသာ္မည္သို ့ပင္ၾကံဳေစဦးေတာ့....
ခံနိဳင္ရည္ရွိဖို ့နွင့္ သူမေကာင္းေပမယ့္ သူ ့ကိုကိုယ္ကရန္ညွိဳးဖြဲ ့မတုန္ ့ျပန္မိဖို ့သာက်ိဳးစားရင္း...........

*~~မိစာၦပဏိဟိတံစိတၱံပါပိေယာနံတေတာကေရ~~*
( မေကာင္းေသာစိတ္ထားသည္ ထိုစိတ္ရွိသူအား ယုတ္ညံ့ဆိုးရြားသူျဖစ္ေအာင္ျပဳတတ္၏ )
*~~သမၼာမဏိဟိတံစိတၱံေသယ်ေသာနံတေတာကေရ~~*
( ေကာင္းေသာစိတ္ထားသည္ ထိုစိတ္ရွိသူအား အထက္တန္းက်သူျဖစ္ေအာင္ျပဳတတ္၏ )
ဘုရားရွင္၏အဆံုးအမမ်ားကိုနာခံရင္းနဲ ့သာ....................။

***~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~***

" ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ နားထင္ရုိးေတာ္ဓာတ္ပုံမ်ား"

ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ နားထင္ရုိးေတာ္ဓာတ္ပုံကုိ မွ်ေ၀ေပးလုိက္ပါတယ္။
သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေမးလ္ေလးကတစ္ဆင့္ ရခဲ့တာပါ။ အားလုံးကုိ
ဖူးေမွ်ာ္ေစခ်င္လုိ႔လည္း ပုိ႔ေပးလုိက္တာပါ။

မသူေတာ္တရားေဘး နွင့္ သူေတာ္မဟုတ္သူယုတ္မာတုိ့၏ နွိပ္စက္မွဳေဘးမွ
အျမန္ဆုံးလြတ္ေျမာက္နုိင္ပါေစ

ကိုေက်ာ္စြာ

forward mail မွတဆင့္မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

မိတ္ေဆြေကာင္းတို ့အတြက္ဆိုကေရးတီး၏အိမ္

တခါမွာ....ဂရိေတြးေခၚပညာရွင္ၾကီး ဆိုကေရးတီးက အိမ္ေဆာက္ေနပါတယ္။
ဆိုကေရးတီးဟာ အေတြ ့အၾကံဳ ဗဟုသုတနဲ ့ ပညာအရာမွာ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာသူျဖစ္ေပမယ့္ ပစၥည္းဥစၥာအရာမွာေတာ့ ခ်မ္းသာလွသူမဟုတ္ပါဘူး။
ဒါေၾကာင့္သူေဆာက္ေနတဲ့အိမ္က ခမ္းခမ္းနားနား ထည္ထည္၀ါ၀ါအိမ္မ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ ခပ္ငယ္ငယ္ခပ္က်ဥ္းက်ဥ္း ေနလို ့ျဖစ္ရံုအိမ္မ်ိဳးပါပဲ။
ဒီလိုအိမ္ငယ္ငယ္က်ဥ္းက်ဥ္းေဆာက္ေနတာကို ျမင္တဲ့လူတဦးက ဆိုကေရးတီးကို အထင္အျမင္ေသးသြားပါတယ္။ ဒါနဲ ့ဒီလူကအျပစ္ေျပာတဲ့ေလသံနဲ ့၊ ခနဲ ့တဲ့ေလသံမ်ိဳးနဲ ့
"ပညာရွိၾကီး ဆိုကေရးတီး အိမ္ကငယ္လွခ်ည္လား" လို ့ဆိုတယ္။
ဒီလိုဆိုလာတဲ့လူကို ဆိုကေရးတီးက ပညာရွိပီပီ " က်ဳပ္အိမ္ကမိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းေတြ လာရင္ေတာ့ ေနေလာက္ပါတယ္" လို ့ေျပာလိုက္ပါတယ္။

ဆိုကေရးတီးေျပာလိုက္တဲ့စကားကို တဖက္ကလူ ဘယ္လိုနားလည္သြားသလဲေတာ့မသိဘူး။
ဆိုကေရးတီး ဆိုလိုခ်င္တာက "စိတ္ေကာင္း ႏွလံုးေကာင္းရွိတဲ့ ....သူတပါးကိုကူညီရိုင္းပင္းတတ္တဲ့ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းဆိုတာမ်ိဳးက ေလာကမွာရွားတယ္။
သူတပါးကိုကူညီရိုင္းပင္းဖို ့ကို စိတ္ကူးထဲေတာင္မထည့္တတ္တဲ့ မင္းလိုလူစားေတြ.....သူတပါးကိုအျပစ္ပဲျမင္တတ္၊ အထင္အျမင္ေသးဖို ့ ေလာက္ပဲတတ္တဲ့မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းမဟုတ္တဲ့လူစားမ်ိဳးေတြကေတာ့ ေလာကမွာအမ်ားၾကီး ဒီလိုအေရအတြက္မ်ားျပားလွတဲ့မင္းလိုလူစားမ်ိဳးေတြ လာၾကမယ္ဆိုရင္ေတာ့ငါ့အိမ္ကငယ္တယ္၊
က်ဥ္းတယ္၊ ဆံ့မွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ စိတ္ႏွလံုးေကာင္းျမတ္ျဖဴစင္တဲ့ သူတပါးကိုကူညီရိုင္းပင္းတတ္တဲ့ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းဆိုတာမ်ိဳးကေတာ့ ေလာကမွာအင္မတန္နဲတယ္၊ ရွားပါးတယ္၊
ဒီေတာ့ ရွားရွားပါးပါး တခါတေလမွေရာက္လာမယ့္မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း အနည္းငယ္အတြက္ေတာ့ ငါ့အိမ္က ေနေလာက္ပါတယ္ ဆံ့ပါတယ္လို ့" ဆိုလိုခ်င္တာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

ဆိုကေရးတီးဟာ လူေကာင္းသူေကာင္းျဖစ္ေရး သေဘာတရားအယူအဆေတြ၊
အသိအလိမၼာ ဆင္ျခင္ဥာဏ္ တိုးတက္ေရးဆိုင္ရာအယူအဆေတြကို အပတ္တကုတ္ေလ့လာစူးစမ္းခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလိုလူေကာင္း သူေကာင္းျဖစ္ေရး အစရွိတဲ့လူ ့အတြင္းသႏၱာန္ နာမ္ပိုင္းဆိုင္ရာတို ့ကိုတိုးတက္ေအာင္ စူးစမ္းေလ့လာသူ ျဖစ္ပါမွ လူျဖစ္ရက်ိဳးနပ္မယ္လို ့ ယူဆသူဆိုေတာ့ လူရဲ ့အျပင္သႏၱာန္နဲ ့ဆိုင္တဲ့ ပစၥည္းဥစၥာတိုးတက္ေရး ထင္ေပၚေက်ာ္ေစာေရးအတြက္ ေလာဘတၾကီး အာသာငမ္းငမ္းနဲ ့ အတၱအက်ိဳးပဲၾကည့္ရင္းလွဳပ္ရွား ၾကိဳးစားေနၾကတဲ့ သူ ့ပတ္၀န္းက်င္ကလူေတြအေပၚ ဆိုကေရးတီးကအားမလိုအားမရ ျဖစ္ပံုရပါတယ္။
မဟုတ္မတရားစြဲခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ ့သူ ့ကိုေသဒဏ္ေပးဖို ့အျပစ္ရွာၾကတဲ့ ဂ်ဴရီအဖြဲ ့ကိုရည္ညႊန္းျပီး ဆိုကေရးတီးက.....
" အသင္တို ့ဟာ အသိပညာရရွိေရး ၊ အမွန္တရားကိုသိျမင္ေရးနဲ ့
စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေကာင္းျမတ္စင္ၾကယ္ တိုးတက္ေရးအတြက္ အားမထုတ္ၾကပဲ တေန ့ျပီးတေန ့ ပစၥည္းဥစၥာတိုးတက္ေရး ၊ ဂုဏ္သိကၡာျမင့္မားေရး ထင္ေပၚေက်ာ္ေစာေရးအတြက္သာ ေလာဘတၾကီး ၾကိဳးစားေနျခင္းကို မရွက္ၾကသေလာ"
လို ့ေျပာခဲ့ဘူးပါတယ္။

အမွန္ကေတာ့ လူမ်ားစြာဟာ မရွက္ၾကပါဘူး။
ပစၥည္းဥစၥာ တိုးတက္ေရး၊ ဂုဏ္သိကၡာျမင့္မားေရး၊ ထင္ေပၚေက်ာ္ၾကားေရးအတြက္ပဲ
ေန ့ရွိသေရြ ့ၾကိဳးစားေနၾကတာပါ။ ဒါေတြရရွိေရးအတြက္ပဲ ေန ့ရွိသေရြ ့ စဥ္းစားေနၾကတာပါ။
ဒီလိုၾကိဳးစားရင္း၊ စဥ္းစားရင္း "အလိုမျပည့္မီပဲ လူဟာေသရတယ္"
ဆိုတဲ့စကားအတိုင္း အလိုေလာဘရဲ ့လွည့္စားမူ ့အတြင္းမွာ မေက်နပ္ပဲနဲ ့ အသက္ကုန္သြားၾကတာပါပဲ။ ဘ၀တခုကုန္ဆံုးသြားရတာပါပဲ။

( ဆရာနႏၵာသိန္းဇံ၏ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းႏွင့္ခရီးသြားျခင္းမွေကာက္ႏွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းႏွင့္ခရီးသြားျခင္း

"မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းဆိုတာ"
မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းဆိုတာ.....မိမိကို အင္မတန္ေပးနိဳင္ခက္တဲ့အရာကိုေပးတတ္တယ္ ။ အင္မတန္ျပဳနိဳင္ခက္တဲ့အမူမ်ိဳး ၊အကူညီမ်ိဳးကို လုပ္ေဆာင္ေပးတတ္တယ္။
မိမိကသတိလြတ္လို ့ပဲျဖစ္ျဖစ္ တျခားအေျခအေနတရပ္ရပ္ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္
မေကာင္းသျဖင့္ေျပာဆိုမိတဲ့စကား
ျပဳမိတဲ့အျပဳအမူမ်ိဳးရွိလာရင္လည္း သည္းခံတတ္တယ္။

မိမိကလွ်ိဳ ့၀ွက္ထားေစခ်င္တဲ့ မေပါက္ၾကားေစလိုတဲ့စကားကိုေျပာတဲ့အခါမွာလည္း
အဲဒီစကားကိုမေပါက္ၾကားေအာင္ လံုျခံဳေအာင္ လွ်ိဳ ့၀ွက္ေပးတတ္တယ္။
ေဘးရန္အႏၱရာယ္ေတြနဲ ့ၾကံဳေတြ ့လာတဲ့အခါမွာလည္း မိမိကိုစြန္ ့ပစ္ေက်ာခိုင္းမသြားဘူး။ ထားခ်န္မျပစ္ခဲ့ဘူး။
အေၾကာင္းမသင့္လို ့မိမိမွာ ပစၥည္းဥစၥာဆင္းရဲသြားတဲ့အခါမ်ိဳး၊
အဆင့္အတန္းေလွ်ာဆင္းနိမ့္က်သြားတဲ့အခါမ်ိဳးမွာလည္း မိမိကိုမထီမဲ့ျမင္မျပဳဘူး။
အထင္ေသးတဲ့အေျပာမ်ိဳးနဲ ့ မေျပာတတ္ဘူး။ အထင္ေသးတဲ့အၾကည့္မ်ိဳးနဲ ့မၾကည့္တတ္ဘူး။

မိမိခ်မ္းသာရင္၊ ေအာင္ျမင္ရင္၊ ေက်ာ္ၾကားရင္လည္း မနာလိုမရူ ့စိတ္မျဖစ္ဘူး။
မိမိနဲ ့ထပ္တူပဲ ၀မ္းသာေနတတ္ေသးတယ္။
မိမိရဲ ့ေအာင္ျမင္မူ ့ ေက်ာ္ၾကားမူ ့ကို ၀မ္းေျမာက္ဂုဏ္ယူစြာနဲ ့
အျခားသူေတြကိုေတာင္ တစ္ဆင့္ေျပာျပေနတတ္ေသးတယ္။
မိမိရဲ ့ဂုဏ္သတင္းကိုညွိဳးမွိန္ေစတဲ့ မဟုတ္မတရား စကားမ်ိဳးကို
တပါးသူကေျပာလာရင္လည္း "ဒီလိုမဟုတ္ပါဘူး၊ ဒီလိုမေျပာသင့္ပါဘူး" စသျဖင့္တားဆီးတတ္တယ္။
တဦးနဲ ့တဦးေ၀းေနတုန္းမွာအစားေကာင္းစားရရင္
မိမိကို ေကြ်းခ်င္ေမြးခ်င္စိတ္ေတြနဲ ့သတိမ်ားရေနတတ္ေသးတယ္။
ျပီးေတာ့....မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းဆိုတာ သဒၡါတရားနဲ ့ျပည့္စံုတယ္၊စင္ၾကယ္တဲ့သီလရွိတယ္ အၾကားအျမင္ဗဟုသုတမ်ားတယ္၊ ၀န္တိုျခင္းမရွိဘူး၊ ပညာနဲ ့လည္းျပည့္စံုတယ္။

ဒီလိုစိတ္ထားမ်ိဳးရွိတဲ့ မိတ္ေဆြေတြနဲ ့ဘ၀ခရီးမွာေတြ ့ရၾကံဳရဆံုရရင္ေတာ့ သိပ္ကိုျငိမ္းေအးေျပလြင္တဲ့ ဘ၀ခရီးျဖစ္မွာပါပဲ။ လူျဖစ္ရက်ိဳးနပ္တယ္လို ့ေတာင္ဆိုရမွာပဲ။

သူေတာ္ေကာင္းတို ့ႏွင့္ေပါင္းဆံုရျခင္းသည္ တစ္ၾကိမ္သာလွ်င္ျဖစ္၏။ (၀ါ ) တၾကိမ္သာလွ်င္ျဖစ္ေစကာမူ ထိုတၾကိမ္မွ် ေပါင္းဆံုေတြ ့ရျခင္းသည္ သူေတာ္ေကာင္းတို ့ႏွင့္ေပါင္းဆံုေတြ ့ရေသာ
ထိုသူကို အက်ိဳးမဲ့ ပယ္ရွား၊ အက်ိဳးမ်ားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေစာင့္ေရွာက္တတ္ေပ၏။
သူယုတ္မာတို ့ႏွင့္ အၾကိမ္မ်ားစြာ ေပါင္ဆံုရျခင္းသည္( ၀ါ ) ေပါင္းဆံုရေစကာမူ
အက်ိဳးမ်ားေအာင္ မေဆာင္ရြက္မေစာင့္ေရွာက္တတ္ေခ်။
( မဟာသုတေသာမဇတ္ )

( ဆရာနႏၵာသိန္းဇံ၏ မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္းႏွင့္ခရီးသြားျခင္းမွေကာက္ႏွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

ဓမၼဒႆနမ်ား(သို ့မဟုတ္)အဖိုးထိုက္တန္ေသာအဆံုးအမမ်ား

*forward mail မွရရွိေသာဓမၼဒႆနမ်ားႏွင့္
ဆရာေတာ္မ်ား၏အဆံုးအမမ်ားကိုျပန္လည္မွ်ေ၀ျခင္းျဖစ္ပါသည္*

လူလိမၼာ၏မေနာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ) ( ၃ )

*~~~ေဆာင္ရြက္နိဳင္လွ်င္ အက်ိဳးရွိေသာ အခ်က္ ( ၁၂ ) ခ်က္~~~*
( ၁ ) ေတာင္းပန္ျခင္း
( ၂ ) မွား၍အသစ္ျပန္လုပ္ရျခင္း
( ၃ ) မွားေၾကာင္း၀န္ခံျခင္း
( ၄ ) တကိုယ္ေကာင္းမၾကံျခင္း
( ၅ ) သူငယ္ခ်င္းထံမွအၾကံဥာဏ္ေတာင္းျခင္း
( ၆ ) တြန္ ့တိုျခင္းမရွိ ရက္ေရာျခင္း
( ၇ ) အခါခါရွံဳးေသာ္လည္းဆက္၍ၾကိဳးစားျခင္း
( ၈ ) မည္သို ့ေသာအရာမဆို ေတြးေတာဆင္ျခင္ျပီးမွလုပ္ျခင္း
( ၉ ) ေထာက္ထားစာနာတတ္ျခင္း
( ၁၀ ) အမွားကိုသင္ခန္းစာအျဖစ္ယူတတ္ျခင္း
( ၁၁ ) တပါးသူကိုခႊင့္လႊတ္တတ္ျခင္း
( ၁၂ ) မိမိအေပၚသို ့ က်င့္သင့္က်ထိုက္ေသာအျပစ္ဒဏ္ကိုခံယူျခင္း။
( လယ္တီပ႑ိတဦးေမာင္ၾကီး )

ပညာရွိသည္ဟုမထင္ပဲ ပညာရွိျခင္းက ပညာရွိသည္ဟုထင္ရ၍ ပညာမရွိျခင္းထက္ သာလြန္ေကာင္းမြန္တယ္။
( ပေလတိုး )

ေတြးေခၚမူ ့ပင္လွ်င္ဘ၀ျဖစ္၏။ ေတြးေတာမူ ့မျပဳလွ်င္ကား အမွန္စင္စစ္အားျဖင့္ အသက္ရွင္ေနထိုင္ျခင္းမဟုတ္ေတာ့ေပ။ ေတြးေတာျခင္းျဖင့္သာလူအျဖစ္ရပ္တည္ေနေပသည္။
( ေအဘီအလ္ေကာ့ )

မိမိကိုယ္ကိုေ၀ဘန္ေရးမလုပ္သူသည္ ဤေလာက၌ ယထာဘူတက်ေသာအေတြးအေခၚသမားတေယာက္ျဖစ္ရန္အခက္ခဲဆံုးပင္ျဖစ္သည္။
( ရွက္ဖ္ တက္စ္ ဘာရီ )

ၾကီးက်ယ္ေသာအေတြးအေခၚမ်ားသည္ ႏွလံုးသားမွေပါက္ဖြားလာေပသည္။
( ဗိုဗင္နာဂ်င္စ္ )

ျမင့္ျမတ္ေသာအေတြးအေခၚရွိသူမ်ားကားမည္သို ့ေသာအခါမွ်တစ္ကိုယ္ေတာ္သမားမ်ားမဟုတ္ၾကေပ။
( စာဖီးလစ္-ဆစ္ဒနီ )

ေတြးေခၚေျမွာ္ျမင္မူ ့မရွိေသာေလ့လာသင္ၾကားျခင္းကားအခ်ီးႏွီးသာတည္း။
( ကြန္ျဖဴးရွပ္ )

သူတပါးထံမွ ပညာတစ္ရပ္ရပ္ျဖစ္ေစ၊ ဗဟုသုတတခုခုျဖစ္ေစရနိဳင္ပါသည္။
ထို ့ေၾကာင့္လူတိုင္းကိုေလးစားပါ။ အယုတ္ဆံုး သူေတာင္းစားထံမွပင္ မွတ္သားစရာသင္ခန္းစာတခု ရနိဳင္ပါလိမ့္မည္။ ယူတတ္ဖို ့သာလိုေပသည္။ ( ဗိုဗင္နာဂ်င္စ္ )

အျဖစ္စိတ္ငါးမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ အက်ိဳးအျပစ္ေ၀ဖန္ျခင္း၊ ေသခ်ာျပတ္သားစြာေတြးၾကံတတ္ျခင္း ၊ ခ်ိန္ဆ၍လုပ္ျခင္း ၊ စိတ္ကိုျပ႒ာန္းျခင္း၊ ၀ီရိယရွိျခင္းတို ့သည္ အလြန္အေရးၾကီးလွ၏။
( ပီမိုးနင္း )

ဆံုးျဖတ္နိဳင္စြမ္းရွိသူမွသာလွ်င္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္နိဳင္သည္ ။
ေလာက၌ၾကီးပြားမည္ ။ ခ်ီတံုခ်တံုလုပ္ကာသူတစ္ပါး အဆံုးျဖတ္ခံေနသူမွာေနာက္လိုက္ဘ၀မွဘယ္ေတာ့မွမတက္ရဲေခ်။
ခ်က္ခ်င္းဆံုးျဖတ္တတ္ဖို ့အေျခအေနကို ခ်က္ျခင္းသံုးသပ္ေစဖန္တတ္၍ အေၾကာင္းအက်ိဳးကိုခ်က္ခ်င္းတြက္ဆနိဳင္ရမည္။ ေနာင္ေရးမေရရာမူ ့ကိုေၾကာက္ေနလွ်င္ ဆံုးျဖတ္နိဳင္စြမ္းရွိမည္မဟုတ္ သတၱိရွိမွဆံုးျဖတ္နိဳင္စြမ္းေပမည္။
( တက္တိုး )

ဓမၼစစ္၊ ဓမၼမွန္၏ အႏွစ္သာရကိုမရပါက ေဒါသျဖစ္မူ ့၊
ရန္ျငိဳးထားမူ ့ ၊ စိတ္ႏွလံုးမသာယာမူ ့၊ ေခါင္းမာမူ ့ ဘက္လိုက္သည့္အျမင္ က်ဥ္းေျမာင္းမူ ့ ၊ အယူသီးမူ ့၊ ထိတ္လန္ ့မူ ့၊ ယံုမွားသံသယျဖစ္မူ ့၊ မယံုၾကည္မူ ့ ပ်င္းရိမူ ့ ၊ ေမ့ေလွ်ာ့ေပါ့တန္မူ ့၊
ကိုယ့္ကိုယ္ကို အထင္ၾကီးမူ ့မ်ား အျပည့္အ၀ရွိေနသည့္ဘ၀သည္ အရွိန္အ၀ါမဲ့ေနေပလိမ့္မည္။
( ပါရဂူ ၊ဓမၼဘ၀တေလွ်ာက္လံုးေနသြားနည္း )

အေလွ်ာ့မေပးဆိုတဲ့စိတ္ဓါတ္မ်ိဳးကိုလူတိုင္းလူတိုင္းေမြးျမဴထားအပ္၏ ။ ထိုစိတ္ကူးရွိေသာလူမ်ားသည္ အခက္အခဲ ကိုသူမ်ားထက္ပိုျပီး ေက်ာ္နင္နိဳင္ေလသည္။
( ေဒါက္တာမာဒင္ )

ေလာကမွာရွိရွိသမွ် လူတိုင္းဟာ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာေနလိုတယ္ ၊
တင့္ေတာင္းတင့္တယ္ေနလိုၾကတယ္။ မပူရမပင္ရဘ၀ရလိုၾကတယ္ ၊ ဒါကေတာ့သဘာ၀တရားပဲ။ တစ္ခဏခ်မ္းသာ တစ္ဘ၀ခ်မ္းသာမူ ့အတြက္ မိမိရဲ ့စိတ္ပိုင္းဘ၀ ပ်က္စီးခဲ့ျပီး ကိုယ္က်င့္တရား စာရိတၱအပ်က္ခံျပီး ခ်မ္းသာၾကြယ္၀ေအာင္ လုပ္တာမ်ိဳးကေတာ့ ပစၥဳပန္မွာေတာင္တည္တံ့ခိုင္ျမဲတဲ့အက်ိဳး မရနိဳင္ဘူး။ သံသရာအတြက္ဆိုရင္ေတာ့သာျပီးဆိုးတယ္။
( ရဲထြ႗္လွ )

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူလိမၼာ၏မေနာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ) ( ၂ )

သင္၏စိတ္ကို ျမင့္ျမတ္ေသာအေတြးေခၚမ်ားျဖင့္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ပါ ။ ရဲစြမ္းသတၱိကိုယံုၾကည္သူသာလွ်င္ သူရဲေကာင္းျဖစ္နိဳင္ေပသည္။
( ကြန္ျဖဴးရွပ္ )

သင္သည္ သူတစ္ဦးအား ခႊင္လႊတ္သည္းခံတိုင္း၊ သည္းခံတိုင္း ထိုသူအား ယုတ္နိမ့္ေစ၍ သင့္ကိုယ္သင္သာလွ်င္ ျမင့္ျမတ္ေအာင္ အားအင္ျဖည့္တင္းေပးျခင္းျဖစ္ေလသည္။
( အေမရိကန္စကားပံု )

သတိတရား လက္ကိုင္ထား၊ သတိလက္လြတ္ငွက္ေတာင္ကြ်တ္၊ သတိမမူဂူမျမင္၊ သတိတလံုးအခက္ဆံုးဟုဆိုၾကသည္။ "သတိ" ဆိုသည္မွာကိစၥတိုင္း၏ အခ်က္အျခာျဖစ္သည္ကို ဘယ္ေသာအခါမွမေမ့ႏွင့္။
( သုေတသီေသြး )

လူတို ့သည္ ေပးမွန္းသိလွ်င္ေတာင္းတတ္၏။ လုပ္ေပးမွန္းသိလွ်င္ခိုင္းတတ္၏။ ခံမွန္းသိလွ်င္က်ဴးေက်ာ္၏။
( ေငြမွ်ား )

ပညာဥာဏ္ ဗဟုသုတမ်ားတိုင္းလည္း တကယ္ပညာဥဏ္ၾကီးသူဟု မဆိုနိဳင္။ သင္ညာသာမ်ားေနသည္ဟုဆိုရ၏။ လွပေသာ အ၀တ္တန္ဆာ လႊမ္းျခံဳထား၍ အတြင္းကိုယ္ ညစ္ႏြမ္းညွီေဟာက္ေနေသာသူႏွင့္သာတူ၏။
( ေငြမွ်ား )

လူတို ့၏တည္ၾကည္ရိုးသားမူ ့ကိုအက်င့္စာရိတၱႏွင့္သာ တိုင္းတာရေပမည္။ သူတပါး၏ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းအလုပ္အကိုင့္ႏွင့္မဟုတ္ေပ။
(ဂ်ဴးနီးယပ္စ္ )

ပူပန္ျခင္းသည္ ဦးေႏွာက္ကိုရွဳပ္ေထြးထိုင္းမိုင္းေစသည္။ ဆင္ျခင္ျခင္းသည္ တိုးတက္မူ ့ကိုသာေရွးရွဳ ့ေသာ ေၾကာင့္ဦးေႏွာက္အားအားတက္ေစသည္။
( သုေတသီေသြး )

သင့္ကိုယ္သင္ လမ္းမွန္ေပၚတြင္ရွိသည္ကိုေသခ်ာပါက ရဲ၀ံစြာေရွ ့သို ့ခ်ီတက္ပါ။
( ေဒးဗစ္ကေရာ့ကက္ )

ခိုင္မာေသာစိတ္သည္ လူ၏ကိုယ္တြင္ရွိေသာ ေက်ာရိုးၾကီးႏွင့္တူ၏။ ေလွတြင္တက္မသည္ အေရးအၾကီးဆံုးျဖစ္သည္။ တက္မ ရွိမွသာလွ်င္လိုရာခရီးကိုေရာက္နိဳင္သည္။ ခိုင္မာေသာသံမဏိစိတ္ဓါတ္သည္လည္း လိုရာကိစၥကိုျပီးေစနိဳင္သည္။ လူငယ္တေယာက္၏တက္လမ္းသည္ ထိုခိုင္မာေသာစိတ္ အေပၚတြင္တည္၍ေနသည္။
( တက္တိုး )

ကိုယ့္ထူးကိုယ္ခြ်န္စိတ္မ်ိဳးမရွိသူသည္ ကံ၏ျပဳျပင္ရာကိုသာခံရမည္ အ၀န္းအရံကိုသာမွီ၍ေနရမည္။ အေၾကာင္းအခႊင့္ကိုသာအားကိုး၍ေနရေခ်မည္ စိုင္ေကာ္မွခ်ံဳေပၚေရာက္ေတာ့မည္။
( တက္တိုး )

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူလိမၼာ၏မေနာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ) ( ၁ )

ေရတံခြန္နဲ ့ ကိုယ့္ထူးကိုယ္ခြ်န္သမားဟာ ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ေဖါက္သြားစျမဲပဲ။
( ရဲထြ႗္လွ )

တကယ့္လူဆိုသည္မွာ လူသာမန္တို ့ထက္ထူးကဲေသာလူျဖစ္၏။ သို ့ရာတြင္ ေမြးကတည္းက ထူးကဲေသာလူဟူ၍ဘုရားေလာင္းမွတပါးမရွိ။ ထိုသာမန္ဘ၀မွ တကယ့္လူျဖစ္ေစရန္ ဆရာေကာင္းလို၏။
နည္းလမ္းေကာင္းလို၏။
( ပီမိုးနင္း )

လူတေယာက္၏ အသိပညာသည္ သူ ့အတြက္ အေကာင္းဆံုး အေဆြခင္ပြန္းျဖစ္၏။ အသိအျမင္ နည္းပါး
မိုက္မဲမူ ့ကား အဆိုးရြားဆံုးရန္သူ ျဖစ္ေပသည္။
( ဆားတင္ပါယ္လ္ )

မစဥ္းစားမဆင္ျခင္ပဲ အလွ်င္အျမန္ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ပ်က္စီးျခင္းသာျဖစ္၏၊ ေအာင္ျမင္ျခင္းသို ့မေရာက္မွီ
အျပိဳင္အဆိုင္တို ့ႏွင့္ ျပည့္လွ်က္ရွိေသာ ၾကာျမင့္သည့္ အခ်ိန္ကို ေတြ ့ဆံုရလိမ့္မည္။ သို ့ေသာ္ စိတ္မပ်က္ႏွင့္၊
မိမိကိုယ္ကို အားကိုးလွ်င္ ေအာင္ျမင္လိမ့္မည္ဟု တထစ္ခ်ယံုၾကည္ပါ။
( ေငြဗိ )

စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္နိဳင္ေသာဥာဏ္ သို ့မဟုတ္ ဘ၀၏ အမွားအမွန္တို ့ကို ေ၀ဖန္စိစစ္ ပိုင္းျခားသိျမင္နိဳင္သည့္အသိတရားသည္ လူသားတို ့အဖို ့အေရးၾကီးဆံုးအခ်က္ပင္ျဖစ္၏။
( ဆိုကေရးတီး )

သင္သည္ အက်ိဳးကို ေရွးဦးစြာမေမွ်ာ္လင့္ပါႏွင့္။ မွန္မွန္၀ိရိယအစြမ္းကိုသာ ထက္ျမက္ပါေစ၊
၀ိရိယအစြမ္းထက္ျမက္လာေသာအခါ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မကေအာင္ ၀ီရိယ အက်ိဳးေတြကို ေတြ ့ျမင္ရပါလိမ့္မည္။
( နာဂရီေယာဂက်မ္း )

အရိုးအေျဖာင့္ကိုသာလက္ကိုင္ထားပါ။ လိမ္လည္လွည့္ပတ္မူ ့မ်ားကိုလက္မခံပါႏွင့္။ အားမက်ပါေလႏွင့္။
ဘယ္အခါမဆိုမွန္သည့္ဘက္ကေနပါ။မွားေသာအရာကိုအေလးမျပဳပါနွင့္။
( ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ )

ဘယ္အရာကိုမဆို ၾကီးပြားမူ ့ကိုအလိုရွိကေမတၱာႏွင့္အေျခစိုက္မွသိုက္ျမိဳက္စည္ကားနိဳင္ေလသည္။
( ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ )

တကၠသိုလ္က ဘြဲ ့ထူး ဂုဏ္ထူးရမွ ပညာတတ္တယ္မေခၚဘူး။ ေက်ာင္းက တကၠသိုလ္က
ေလ့လာဆည္းပူးမူ ့ပညာနဲ ့ ပညာရွိတာနဲ ့တျခားစီျဖစ္တယ္။
( ရဲထြ႗္လွ )

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၉ )

မေပးရက္ ၊ မသံုးရက္သူသည္ ဥစၥာပစၥည္းျဖင့္အဘယ္အက်ိဳးရွိမည္နည္း။

ရွာေဖြစုေဆာင္းစဥ္အခါ ဆင္းရဲဒုကၡကိုျဖစ္ေစတတ္၏။
ပ်က္စီးဆံုးပါးေသာအခါ ပူပန္ေသာကကိုျဖစ္ေစတတ္၏။
ျပည့္စံုၾကြယ္၀ေသာအခါ မာန္မာနကိုျဖစ္ေစတတ္၏။
ဤသို ့သေဘာရွိေသာ စည္းစိမ္ဥစၥာတို ့သည္ အဘယ္မွာလွ်င္ခ်မ္းသာကိုေပးတတ္သနည္း။

ဆင္းရဲျခင္း ျပြမ္းလွ်က္ရွိေသာ ဤလူ ့ဘ၀၌ အလိုဆႏၵဟူသည္ ျပည့္၀သည္မရွိပဲ တိုးတက္ပြားမ်ား၍
ေန၏ ထိုထက္ လြန္ကဲေသာဒုကၡသည္ အဘယ္မွာရွိမည္နည္း။

သံသရာတည္းဟူေသာ အဆိပ္ပင္ၾကီး၌ အရသာရွိေသာအသီး ႏွစ္လံုးသာလွ်င္သီးေလ၏။
ယင္းတို ့ကား ကဗ်ာက်မ္းတည္းဟူေသာ အျမိဳက္အရသာကိုခံစားရျခင္းႏွင့္ သူေတာ္ေကာင္းတို ့ႏွင့္
မိတ္ဖြဲ ့ေပါင္းသင္းရျခင္း ျဖစ္ေလသည္။

သူေတာ္ေကာင္းတို ့သာလွ်င္ သူေတာ္ေကာင္းတို ့ကိုေဘးရန္မွကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္နိဳင္ေလသည္။

လြတ္လပ္စြာအသက္ေမြးရသူသည္လူျဖစ္ရက်ိဳးနပ္ေလ၏။ လြတ္လပ္စြာအသက္မေမြးရသူကား
အသက္ရွင္ေနေသာ္လည္းလူ ေသပင္ျဖစ္၏။

ယုတ္ညံ့သူနွင့္ ေပါင္းသင္းလွ်င္ မိမိပညာသည္ ဆုတ္ယုတ္သြားမည္သာျဖစ္၏။
တန္းတူသူႏွင့္ေပါင္းသင္းလွ်င္ မိမိပညာသည္ တန္းတူအလယ္အလတ္ျဖစ္ေနမည္။တိုးတက္ၾကီးပြားျခင္းမရွိေပ။
ပညာအရာသာသူႏွင့္ေပါင္းသင္းလွ်င္မူ မိမိပညာသည္ ၾကီးပြားတိုးတက္လာမည္ျဖစ္သည္။

ေလာက၌လူတို ့သည္ ပင္ကိုယ္သဘာ၀အားျဖင့္ သူေတာ္ေကာင္းသူယုတ္မာမျဖစ္နိဳင္ေပ၊
မိမိ၏ အျပဳအမူသာလွ်င္ လူကိုျမင့္ျမတ္သူ၊ ယုတ္နိမ့္သူအျဖစ္သို ့ပို ့ေဆာင္တတ္ေလ၏။

အသိဥာဏ္ ပညာသည္ သူတပါးစိတ္အလိုကို အလိုလိုပင္သိနိဳင္စြမ္းေလသည္။

သူစိမ္းပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း အက်ိဳးစီးပြားကိုျပဳမူတတ္မူေဆြမ်ိဳးျဖစ္ေလသည္။
ေဆြမ်ိဳးပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း အက်ိဳးစီးပြားမဲ့ကိုျပဳမူတတ္မူ သူစိမ္းျဖစ္ေလသည္။

ေကာင္းစြာအားထုတ္ျပဳလုပ္ပါေသာ္လည္း ကံၾကမၼာေၾကာင့္ အလုပ္ကိစၥပ်က္စီးရ၏။
ယင္းသို ့က်ိဳးစားအားထုတ္ ပါလွ်က္ ေအာင္ျမင္မူ ့မရျခင္းသည္ကား အားထုတ္သူ၏အျပစ္မဟုတ္
ကံၾကမၼာ၏အျပစ္သာလွ်င္ျဖစ္၏။

ပညာရွိသူသည္ နည္းလမ္းေကာင္းကို ၾကံစည္စဥ္းစားရာ၌ ပ်က္စီးနိဳင္မည့္အခ်က္ကိုလည္း ၀ကြက္မထားပဲ
ထည့္သြင္းစဥ္းစားရာ၏။

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၈ )

ေလာက၌ ၾကီးပြားတိုးတက္လိုေသာသူသည္ အအိပ္ၾကဴးျခင္း၊ ထိုင္းမိုင္းျခင္း ၊ ေၾကာက္ရြံ ့ျခင္း၊ အမ်က္ထြက္ျခင္း၊ ပ်င္းရိျခင္း ၊ အလုပ္ကိစၥ၌ ေလးကန္ဖင့္ႏြဲ ့ျခင္းဟူေသာ အျပစ္ေျခာက္ပါးကိုစြန္ ့ပယ္သင့္ေပသည္။

ဤလူကားငါ့လူ၊ ဟိုလူကားသူ ့လူ၊ ဤသူကားရင္းႏွီးသူ၊ ဤသူကားသူစိမ္းဟုေရတြက္စိစစ္ျခင္းသည္ သေဘာထားေသးနုပ္သူတို ့၏အလုပ္ျဖစ္၏။ သေဘာထားျမင့္ျမတ္သူ၊
သနားညွာတာစိတ္ရွိသူတို ့ အဖို ့မွာမူ ေျမတျပင္လံုး တေပါင္းတည္းသာလွ်င္ျဖစ္၏။

သူေတာ္ေကာင္းတို ့၏သေဘာသည္ စင္ၾကယ္ေျဖာင့္မတ္သည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲျခင္း မရွိေပ။ အမ်က္ေဒါသထြက္ေသာ္လည္း သူေတာ္ေကာင္းတို ့၏စိတ္သေဘာသည္ ေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲ မသြားေပ။ ပင္လယ္ သမုဒၵရာေရကို ျမက္ေျခာက္မီးျဖင့္ ပူေအာင္မျပဳနိဳင္သကဲ့သို ့ပင္ျဖစ္၏။

ၾကာရိုးက်ိဳးေသာ္လည္း အမ်ွင္မျပတ္သကဲ့သို ့သူေတာ္ေကာင္းတို ့၏ သေဘာေျဖာင့္မတ္မူ ့စေသာ ဂုဏ္အရည္အခ်င္းတို ့သည္ အခ်စ္ျပတ္စဲသြားေသာ္လည္း ေဖာက္ျပန္ေျပာင္းလဲမသြားေပ။

ပညာဥာဏ္ႏွင့္ စြမ္းရည္သတၱိရွိသူတို ့အတြက္အဘယ္အရပ္ကို "မိမိအရပ္ ဟူ၍ဆိုမည္နည္း။ အဘယ္အရပ္ကိုအရပ္တပါးဟုဆိုမည္နည္း။ ေရာက္ရာအရပ္၊ ေရာက္ရာေနရာကို လက္ရံုးရည္ ႏွလံုးရည္ျဖင့္ ေအာင္ျမင္စိုးမိုးနိဳင္ေလသည္။

သူတပါးကို နည္းေပးညႊန္ျပဆံုးမရာ၌ ပညာရွိအျဖစ္သည္လြယ္ကူလွေလသည္။ သို ့ရာတြင္ မိမိကိုယ္တိုင္ တရားဓမၼအတိုင္း က်င့္ၾကံအားထုတ္သူမွာမူ အေရ အေတြက္အနည္းငယ္မွ်ေသာ သူေတာ္ေကာင္းတို ့သာလွ်င္ ျဖစ္ၾက၏။

ေလာက၌ တရားဟူသည္ သတၱ၀ါတို ့ကို သနားမူပင္ျဖစ္၏။ ခ်မ္းသာသုခဟူသည္ က်န္းမာစြာေနရမူ ့ပင္ျဖစ္၏။ ခ်စ္ျခင္းဟူသည္ အမွန္တရားကိုခ်စ္ခင္ျမတ္နိဳးမူ ့ပင္ျဖစ္၏။ ေဘးရန္ေရာက္ရွိလာေသာအခါ သင့္မသင့္ကို ေထာက္ခ်င့္ဆံုးျဖတ္နိဳင္သူသည္ ပညာရွိမည္ေလ၏။ ဆံုးျဖတ္မူ ့မျပဳနိဳင္သူတို ့တြင္ကား ေျခလွမ္းတိုင္း ေဘးရန္ျဖစ္ေပၚလာတတ္ေလသည္။

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၇ )

မိမိထက္ အသက္၊ သိကၡာ ၊ ၀ါၾကီးေသာ သူတို ့ကို အျမဲအရိုအေသျပဳေလ့ ရွိခိုးေလ့ရွိသူမွာ အသက္ရွည္ျခင္း အဆင္းလွျခင္း ခ်မ္းသာျခင္း၊ ခြန္အားၾကီးျခင္းဟူေသာအက်ိဳးထူးတရားေလးပါးတို ့သည္တိုးပြားကုန္၏။

သီလလည္းမရွိ၊ တည္ၾကည္ျခင္းလည္းမရွိေသာသူ၏ အႏွစ္တစ္ရာပတ္လံုးအသက္ရွည္ျခင္းထက္ သီလရွိ၍ ကမၼ႒ာန္း ရူေသာသူ၏ တစ္ရက္မွ် အသက္ရွည္ျခင္းသည္သာ၍ျမတ္၏..။

ခႏၱာငါးပါးတို ့၏ အျဖစ္အပ်က္ကို မရူမဆင္ျခင္၍ အႏွစ္တစ္ရာပတ္လံုးအသက္ရွည္ျခင္းထက္ ထိုခႏၱာငါးပါးတို ့၏ အျဖစ္အပ်က္ကို ေကာင္းစြာဆင္ျခင္ျမင္ေသာသူ၏ တစ္ရက္အသက္ရွည္ျခင္းသည္ သာ၍ျမတ္၏။

ရွက္ဖြယ္ရာမဟုတ္ရာ၌ ရွက္တတ္ေသာ၊ ရွက္ဖြယ္ရာ၌ မရွက္တတ္ေသာ မွားေသာအယူရွိကုန္ေသာ
သူတို ့သည္ မေကာင္းေသာဘ၀သို ့သြားကုန္၏။

အျပစ္မဟုတ္သည္၌အျပစ္ဟုမွတ္ထင္တတ္၊ အျပစ္ဟုတ္သည္၌ အျပစ္မဟုတ္ဟုမွတ္ထင္တတ္ေသာ မွားေသာအယူရွိကုန္ေသာသူတို ့သည္ မေကာင္းေသာဘ၀သို ့သြားကုန္၏။

လံုျခံဳစြာေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာစိတ္သည္ ခ်မ္းသာကိုေဆာင္တတ္၏။

နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းႏွင့္မဆိုင္၊ ေတာဘြဲ ့ေတာင္ဘြဲ ့အက်ိဳးမဲ ့ႏွင့္သာဆိုင္ေသာ စကားအခြန္းတေထာင္ထက္ ၾကားနာရ၍ရာဂစသည့္ ကိေလသာအပူျငိမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေသာ စကားတစ္ခြန္းသည္ သာ၍ျမတ္၏။

မိမိသည္သာလွ်င္ မိမိ၏ ကိုးကြယ္ရာျဖစ္၍ မိမိသည္သာလွ်င္ မိမိ၏ မွီခိုရာျဖစ္၏

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၆ )

ပညာရွိေသာသူသည္ မည္းညစ္ေသာဒုစရိုက္ကိုပယ္စြန္ ့၍ ျဖဴစင္ေသာသုစရိုက္တရားကိုပြားမ်ားရာ၏။ တဏွာ၏ အရာျဖစ္ေသာ ကာမဂုဏ္မွ တရားကင္းရာ နိဗာန္ကိုရည္မွန္း၍ လူသာမန္တို ့ ေမြ ့ေလွ်ာ္နိဳင္ ခဲေသာဆိတ္ျငိမ္ရာအရပ္၌ေမြ ့ေလွ်ာ္ရာ၏။

ပညာရွိသည္ စိတ္ကိုညစ္ညဴးေစတတ္ကုန္ေသာ အေႏွာင့္အယွက္တို ့မွ မိမိကိုယ္ကို ျဖဴစင္ေစရာ၏။

မ်ားစြာ စကားေျပာကာမွ်ျဖင့္ ပညာရွိမျဖစ္။ သည္းလည္းခံတတ္၊ မုန္းေသာရန္သူဟူ၍လည္းမထား၊ အေၾကာက္လည္းမရွိေသာသူကို ပညာရွိဟုေခၚ၏။

မေကာင္းမူ ့ဟူသမွ်ကိုမျပဳရာ၊ ကုသိုလ္ေကာင္းမူ ့ႏွင့္ျပည့္စံုေစရာ၏။ မိမိစိတ္ကိုျဖဴစင္ေစရာ၏။ ဤသည္ကားဘုရားရွင္တို ့၏အဆံုးအမေပတည္း။

မိမိကိုယ္ကိုခ်စ္လွ်င္ ( အကုသိုလ္ မျဖစ္ေစရေအာင္ ကုသိုလ္ပြားမ်ားေအာင္ ) မိမိကိုယ္ကိုေကာင္းစြာေစာင့္ ေရွာက္ရာ၏။ အရြယ္သံုးပါးတို ့တြင္ ( အနည္းဆံုး ) တစ္ပါးပါးေသာအရြယ္၌ ပညာရွိသည္ မိမိကိုယ္ကို အကုသိုလ္မွစင္ၾကယ္ေအာင္ေစာင့္ေရွာက္ရာ၏။

မိမိသည္သာလွ်င္ မိမိ၏ကိုးကြယ္ရာျဖစ္၏။ သူတပါးသည္ မိမိ၏ကိုးကြယ္အားထားရာ အဘယ္မွာ ျဖစ္ရာအံ့ နည္း။ မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းစြာဆံုးမျခင္းအားျဖင့္ ရခဲလွသည့္ နိဗာန္တည္းဟူေသာကိုးကြယ္ရာကိုရေလ၏။

ပညာရွိသည္ မေမ့ေလွ်ာ့ေသာသတိျဖင့္ ေမ့ေလွ်ာ့ျခင္းကို ပယ္ေဖ်ာက္၍ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကကင္းစြာ ပညာတည္း ဟူေသာ ျပသာဒ္ေပၚသို ့တက္ကာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကရွိၾကေသာသတၱ၀ါအေပါင္းတို ့ကိုၾကည့္ရူ ့ေလ။

နတ္ခ်မ္းသာ၊စ်ာန္သမာပတ္ခ်မ္းသာ၊နိဗာန္ခ်မ္းသာကိုမိခင္သည္လည္းမေပးနိဳင္၊ ဖခင္သည္လည္းမေပးနိဳင္၊ေကာင္းစြာ ေစာင့္ေရွာက္ ေဆာက္တည္အပ္ေသာ စိတ္သည္သာလွ်င္ မိဘေဆြမ်ိဳး ထက္ပိုလြန္၍ လူ၊ နတ္၊ နိဗာန္ သံုးတန္ေသာခ်မ္းသာကိုေပးနိဳင္၏။

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၅ )

ေလာက၌ မေကာင္းမူ ့ကိုသာလုပ္ေနသူ၊ ေကာင္းမူ ့ မေကာင္းမူ ့ေရာျပြမ္းလုပ္ေနသူ၊ ေကာင္းမူ ့ခ်ည္းသာလုပ္ ေနသူဟူ၍ လူသံုးမ်ိဳးရွိရာ မိမိသည္ မည္သည့္လူမ်ိဳးျဖစ္ေၾကာင္းစဥ္းစားပါ။
( ပညာရွင္တဦး )

အေသးအမႊား မိုက္ျပစ္ကေလးေတြ အေရအတြက္မ်ားလာတာနဲ ့အမွ် လူမိုက္ျဖစ္လာေတာ့မွာပဲ။
( သုေတသီေသြး )

ေဒါသဟာ မိုက္ရူးမူ ့ကေပၚလာျပီး ေနာင္တနဲ ့အဆံုးသတ္ရတယ္။
( ပိုင္သာရိရက္ )

ေက်းဇူးသိသူမွာတရားရွိသူျဖစ္၍ ေက်းဇူးမသိသူမွာ တရားမဲ့သူပင္ျဖစ္သည္။ ေက်းဇူးရွင္ကိုေက်းဇူးကန္းျခင္းသည္သူယုတ္မာတို ့၏အလုပ္ျဖစ္၍ ေက်းဇူးရွင္ကိုေက်းဇူးတင္ျခင္းသည္ သူေတာ္ေကာင္းတို ့၏အလုပ္ျဖစ္၏။ ေက်းဇူးမသိတတ္လွ်င္ ေလာကအက်ိဳး သံသရာအက်ိဳးယုတ္ေစသည္။
( တကၠသိုလ္ႏွင္းေ၀ )

မိုက္ေၾကးခြဲ၍ မတရားေသာနည္းႏွင့္ ရနိဳင္ေသာပစၥည္း၊ ေငြေၾကးသည္မသန္ ့ရွင္းေပ။ မသန္ ့ရွင္းေသာ ေၾကာင့္သံုးစြဲရာ၌ လိပ္ျပာမသန္ ့ေပ။ ေလာက၌ သန္ ့ရွင္းမူ ့ႏွင့္ညစ္ပတ္မူ ့တြဲ၍မရေခ်။
( သုေတသီေသြး )

လူမိုက္ေရွ ့မွာ ပညာမဲ့ေရွ ့မွာ ပညာစကားမေျပာနဲ ့၊ သင့္ရဲ့စကားကိုသူကတန္ဖိုးမထားဘူး။
( ၀င္းေအာင္ )

ငါတေကာ ေကာတတ္သူအားလည္းေကာင္း၊ ဆိုဆံုးမခက္ သူအားလည္းေကာင္း၊ ေၾကာင္းက်ိဳးမသိတတ္သူအားလည္းေကာင္း သင္မႏွီးေႏွာ မဆက္ဆံ ပါေလႏွင့္။ သင္၌သာဒုကၡခံရျမဲျဖစ္၏။
( ေညာင္ရမ္းေဇယ်ပဏိတ )

အလံုးစံုေသာ ရုပ္တရားတို ့ကို နာမ္တရားကသာ အစိုးရဖန္ဆင္းသျဖင့္ စိတ္တခုကို ဆံုးမျပဳျပင္ ထက္ျမက္ ထြန္းေတာက္ေစရာ၏။ ရုပ္တရားတို ့အလိုသေဘာအတိုင္းသာနာမ္တရားကခံရပါမူ သင္မုခ်ရွံဳးေလျပီ။
( ေညာင္ရမ္းေဇယ်ပဏိတ )

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၄ )

သစ္ေကာက္ ၀ါးေကာက္သာျမင္နိဳင္၏ ။ လူအမ်ား၏ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲေသာ စိတ္ကိုမျမင္နိဳင္။ လူ ့စိတ္သည္ တေနရာ၌ေကာင္း၍ အျခားတေနရာ၌ ဆိုးတတ္၏ ။ ထို ့ေၾကာင့္မည္သူ ့စိတ္ကိုမွ မိမိက အာမခံ မရဲေလႏွင့္။
( သုေတသီေသြး )

သူတပါးအက်ိဳးယုတ္ေအာင္ မလုပ္ေပမယ္လို ့ကိုယ့္ဟာကိုယ္အက်ိဳးယုတ္ေအာင္လုပ္ရင္ အကုသိုလ္ျဖစ္တယ္ လို ့ယူဆနိဳင္ပါတယ္။
( ဦးသာခ်ိဳ )

အၾကင္သူသည္လူဟူ၍အေခၚခံရျပီး ၊ ဘယ္ဟာကကုသိုလ္ ၊ ဘယ္ဟာကအကုသိုလ္ ၊ ဘယ္ဟာကသုစရိုက္တရား ၊ ဘယ္ဟာကဒုစရိုက္တရားဟူ၍ ခြဲျခားနားလည္ျခင္းမရွိ၊ သိေအာင္လည္းမေလ့လာ သိသည္ဆိုေစကာမူ က်င့္ၾကံအားထုတ္ျခင္းလည္းမရွိ၊ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္ကိုလည္း မေရွာင္ၾကဥ္ ၊ ကိုယ္အက်ိဳး ရွိမည္ထင္ေသာ အရာမွန္သမွ် ဆိုးဆိုးေကာင္းေကာင္းမဟုတ္ ၊ ဘာမဆိုအကုန္ျပဳလုပ္၏ ၊ ေျပာဆို၏ ။
ၾကံစည္၏ ။ ထိုသူသည္ အဘယ္မွာလွ်င္ လူဟု အေခၚခံထိုက္ပါမည္နည္း။
( တကၠသိုလ္လြမ္းေ၀ )

မရဘူးသား ၊ ရတံုျငားေသာ္ အမ်ားထင္လွ်က္ ၊ ေငြပဲ၀က္ေၾကာင့္ ထက္သည့္မာန္ေစာင္ ၊ ေခါင္းျမီးေထာင္
( မေတာ္ျပႆနာခဏ္းပ်ိဳ ့)

ႏွစ္ေယာက္မတန္ ၊ ငါသာလြန္ဟု မာန္တေရွးေရွး ၊ တေသြးေသြးႏွင့္ ႏြားေျခးထက္၀ယ္၊ ဖားသူငယ္သို ့။
( ဘလႅာတိယပ်ိဳ ့)

ဤလူ ့ဘ၀ ၊ လူ ့ေလာက၌ ဥာဏသမဇဥ္ ၊ ကင္းမယွဥ္ပဲ ကတညဳတ ၊ ကတေ၀ဒိ မသိတတ္သူ ၊ လူမသမာ ၊ ထိုမ်ားစြာတို ့ ခ်မ္းသာစီးပြား ၊ ေလွ်ာ့ပါးယိမ္းယိုင္ ျမဲမခိုင္ဘူး။
( မာဃေဒ၀ )

ဥာဏမသန္ ၊ တရိစာၦန္သို ့ ၊ မဖန္ေမ့ကာ၊ မွတ္မဲ့သာလွ်င္ ၊ အိပ္ကာစားကာ မက်င့္ရာတည္း။
( မဟာသုတေသာမပ်ိဳ ့)

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၃ )

ငါသာငါထက္ ၊ မာန္မတက္ႏွင့္ ၊ အထက္ေနမင္း ၊ေလးကြ်န္းခ်ဥ္းလည္း ၊ မလင္းတိမ္တိုက္ ၊ တစ္ကြ်န္းမိုက္၏။ ႏွိဳင္းလိုက္သည္သာ ဤအရာကို ပညာရွိက ၊ သတိရလိမ့္။
( ရွင္မဟာသီလ၀ံသ )

ပုထုဇဥ္လူ ့ဗာလတို ့၌ ေလာဘသည္ ဆႏၵထက္အလြန္အားၾကီး၏။ ပညာရွိတို ့ကား ဆႏၵသည္ ေလာဘထက္ အလြန္အားၾကီး၏။ ထို ့ေၾကာင့္ ေလာဘ၏လက္ထဲသို ့ ေရာက္ေနေသာ ပုထုဇဥ္သည္ ေလာကီစည္းစိမ္ကို မစြန္ ့နိဳင္။ သို ့ျဖင့္ ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ မထြက္ေျမာက္နိဳင္။
( ျမိဳ ့မေမာင္ - တရားမွတ္စုသံုးရာ )

အေရျခံဳမ်ားကိုသတိျပဳေလ။ သူမိုက္သူယုတ္တို ့သည္ အျမဲအေရျခံဳေလ့ရွိသည္။ သူယုတ္မာ၏ကယ္ဆယ္ကူညီ ျခင္းသည္ ေၾကာက္မက္ဖြယ္အေကာင္းဆံုးေဘးၾကီးပင္ျဖစ္၍ သူတဦး၏ဇာတိကို ေထာက္လွမ္းစံုစမ္း၍ သူယုတ္မာကိုေ၀းစြာေရွာင္ၾကဥ္အပ္ေခ်၏။ မလႊဲမကင္းသာ၍ဆက္ဆံရလွ်င္လည္းအတြင္းအပႏွစ္၀အားျဖင့္ မယံုၾကည္ဘဲ ၄င္းႏွင့္ ေလွ်ာ္ရံုကိုသိျပီးလွ်င္ ေလွ်ာ္သည္ထက္ပိုမိုေျမွာက္စားမိမည္ကိုသတိျပဳရာ၏။
( စစ္ကိုင္း ဦးဘိုးသင္း ၊ ဖာတလံုးေခါင္းက်ား )

ေရေမ်ာ ထင္းေဟာင္း ဆယ္ေသာ္ေကာင္း၏ ။ အေၾကာင္းမညွာ ၊ ပညာမဲ့ထ လူ ့ဗာလကို ၊ မ စ ကယ္မိ၊ အျပစ္ရွိခဲ့ ၊ အသိေက်းဇူး ၊ ထိန္ျမဴးေပ်ာက္ေခ် ၊ ၾကက္ေသာက္ေရသို ့၊ ေပ်ာက္ေၾကဆံုးဘိ ၊ က်ိဳးမရွိတည့္ ။
( မာဃေဒ၀ ၂၀၉ )

ဗဟုသုတ ၊ မရွိကမူ ၊ ေလွ်ာက်ေရတူ ၊ လူမဟူရ ၊ ရွက္ၾကီးရလိမ့္ ၊ ေနာင္တဆယ္ၾကိမ္၊ ညွိဳးပိန္မ်က္ႏွာ ၊ ပြဲမွာမ၀င္ ျပင္မွာမေရာက္ ၊ ေတာမွာေမ်ာက္သို ့၊ ေျခေထာက္လက္စံု၊ ရွိပါတံုလွ်က္ ၊ လူပ်က္လူႏွမ္း လူ ့ေပါက္ပန္းႏွင့္ လူသြမ္းလူေပါ့၊ တေသာ့ေသာ့ဟု ၊ ကဲ့ရဲ ့ျပဳလိမ့္။
( ပုေတၱ၀ါဒပ်ိဳ ့ )

လူ ့ေလာကတြင္ လူမိုက္မ်ားစြာရွိေပသည္။ အျခားသူမ်ားမိုက္မဲေလေသာေၾကာင့္ မိမိကပါ မိုက္မဲရသည္ ဆိုသည္မွာအေၾကာင္းအက်ိဳးမွန္ေသာ သေဘာတရားမဟုတ္ေပ။
( လွသမိန္ )

ေဒါသျဖစ္တယ္ဆိုတာ မစင္နဲ ့ပက္တာကို မစင္နဲ ့ျပန္ပက္တာနဲ ့တူတယ္။ သူမ်ားမိုက္မွားတာကို မိမိကျပန္မိုက္မွားတာနဲ ့အတူတူပဲ။
( ေရွာလမုန္သုတၱန္စကားမွ )

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြမွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၂ )

ေကာင္းမူ ့ႏွင့္ယွဥ္ေသာ မိတ္ေဆြမ်ား မေရတြက္နိဳင္ေအာင္ မ်ားျပားေလေလ ေကာင္းေလေလျဖစ္သည္။ မေကာင္းမူ ့ႏွင့္ယွဥ္ေသာမိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ တိုးလာလွ်င္မူ မ်ားစြာေသာဒုကၡကို ျဖစ္နိဳင္ေစသည္။
( တကၠသိုလ္လြမ္းေ၀ )

ယုတ္မာေသာအကုသိုလ္မေကာင္းမူ ့ကိုျပဳက်င့္ေလ့ရွိေသာသူသည္ ခ်မ္းသာသုခကို လြယ္လြယ္ကူကူမရနိဳင္၊ မီးႏွင့္အေၾကြး၊ မေမြးျမဴရာ မိတ္ေဆြလူမိုက္၊ မေပါင္းထိုက္တာ မေကာင္းတူဘိ၊ သတိရွိပါ။
( မဂၤလာဦးသိန္းေမာင္ )

ဆပ္သြားဖူးပန္းပင္သည္ အဆင္းလွ၍ အနံ ့ေမႊးၾကိဳင္ေသာ္လည္း ဆူးရွိေနေသာေၾကာင့္ ပ်ားပိတုန္းမ်ားမနားၾက သကဲ့သို ့ ဂုဏ္က်က္သေရႏွင့္ျပည့္စံုပါလွ်က္ အေျပာအဆိုၾကမ္းၾကဳတ္၍ ခက္ထန္လွ်င္ အေျခြအရံပရိသတ္ ရွိမည္မဟုတ္ေခ်။
( လယ္တီပ႑ိတ၊နိကိမဥၥရီ အတြဲ ၁ မွ )

အေျပာၾကီးသူသည္ အလိမ္ၾကီး၏ ။ အၾကြားၾကီးသူသည္ အလုပ္နည္း၏ ။
လူမိုက္၏အျပံဳးကေအးေဆးသည္ ။
( ျပင္သစ္စကားပံု )

ပညာတတ္ေသာသူတို ့သည္ ငါတတ္သည္ဟု ထင္မွား၍ ေထာင္လႊားၾက၏ ။ ပညာရွိကား ငါတတ္စရာေတြမ်ားလွခ်ည့္လားဟု ဆင္ျခင္နွိမ့္ခ်၏ ။
( တကူးပါး )

လူဆိုး လူလိမ္ ျဖစ္ျခင္းထက္ ရူးႏွမ္းေနျခင္းကပိုေကာင္း၏ ။
( အဂၤလိပ္စကားပံု )

မေကာင္းေသာသူကို ေပါင္းသင္းပါက ေဘးဥပါဒ္ အႏၱရယ္ကိုဖိတ္ေခၚသလိုျဖစ္၏ ။
( အဂၤလိပ္စကားပံု )

မာန္မာနေရွ ့ကသြားလွ်င္ အရွက္ရမူ ့က ေနာက္ကလိုက္သည္။
( ေ၀လပညာရွိ စကားပံု )

လံု ့လ၀ိရိယ ဇြဲရွိေသာ္လည္း ဗဟုသုတမရွိလွ်င္ မိုက္မဲျခင္းျဖစ္၏ ။
( ေ၀လပညာရွိစကားပံု )

ေလာက၌ သူ ့အသက္ကိုသတ္သူ၊
မဟုတ္မမွန္ေျပာသူ၊
မေပးသည္ကိုယူသူ၊
သူ ့မယားကိုလည္းက်ဴးလြန္သြားလာသူ၊
ေသရည္ေသာက္ျခင္းကိုအဖန္တလဲလဲအားထုတ္သူ။
ထိုရန္သူငါးမ်ိဳးတို ့ကိုမပယ္နိဳင္ျခင္းေၾကာင့္ သီလမရွိ ၊
သီလမရွိ ပညာမရွိေသာ ထိုသူသည္ ခႏၱာကိုယ္ ပ်က္စီးသည္ရွိေသာ္ အပါယ္ငရဲသို ့က်ေရာက္ရေလ၏။
( စတုတၱသုတ္မွ )

အလိုလိုက္ အမိုက္ေစာ္ကား၊ အပါယ္ထိုထို ဥဒဟိုသည္ ငါလိုလူမိုက္သြားလမ္းတည္း။
( မိုးညွင္းဆရာေတာ္ )

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( အေထြေထြ မွတ္သားဖြယ္ရာ ) ( ၁ )

အတြင္းစိတ္ကိုမျပဳျပင္ပဲ ျပင္ပျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမူ ့မ်ား လုပ္ေနလွ်င္ အေရျခံဳမွ်သာ။ အတြင္းသားကို လွိဳက္၍စား ေနေသာသစ္သားကိုအျပင္မွ အေရာင္တင္ေနေသာ္လည္းအခ်ည္းႏွီးပင္တည္း။
(ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ)

တရားမသိပဲ (အကန္းမိုက္) မိုက္သူထက္၊ တရားသိျပီးဇယားခ်၍ မိုက္ေသာသူက ပို၍ေၾကာက္စရာေကာင္း၏။
(ဒဂုန္ဦးစန္းေငြ)

ကာမဂုဏ္ဆႏၵဆိုသည္မွာ တိုးပြားေအာင္ေျမွာက္စားေမြးျမဴေနသမွ် တိုးပြားလာတတ္ေပသည္။ သာမန္လူတေယာက္သည္ ကာမဂုဏ္မူ ့ကို အေရးေပးလိုက္စားလြန္းပါက (ရာဂမၼတၱက) ရာဂရူးတစ္ေယာက္ ျဖစ္သြားနိဳင္ပါသည္။
(လွသမိန္)

လူယုတ္မာမ်ားသည္ မည္သို ့ပင္ဟန္ေဆာင္နိဳင္ေသာ္လည္း မၾကာခင္မွာပင္ သူတို ့၏ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ခ်က္တို ့ကလူယုတ္မာျဖစ္ေၾကာင္းသက္ေသျပလွ်က္ရွိ၏။
(ထြန္းအုပ္)

လူမိုက္ကိုမေပါင္းရဆိုေသာ္လည္း ဆန္ ့က်င္ဘက္လုပ္ရန္၊ ရန္ဘက္လုပ္ရန္မထိုက္။ ေျမြေပြးအနီး မခ်ဥ္းကပ္ပဲ ေနရမည့္သေဘာျဖစ္၏။ သြားျပီးရန္မူလွ်င္ ေျမြေပြး၏ ကိုက္ခဲေပါက္သတ္ျခင္း ခံရမည္မဟုတ္လား။
(တကၠသိုလ္လြမ္းေ၀)

ဆိုးညစ္ယုတ္မာေသာသူအဖို ့ အခ်င္းခ်င္းသည္လည္းေကာင္း၊ လူေကာင္းမ်ားႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိတ္ေဆြမျဖစ္နိဳင္။
(ဆိုကေရးတီးစ္)

လူတို ့သည္ဇတ္ႏြယ္မ်ိဳးျခင္းတူၾကေသာ္လည္း အာဃာတစိတ္ထားခိုက္ရန္ပြားျပီးႏွိပ္စက္ညွင္းဆဲေနၾကသည္ ျဖစ္အံ့၊ ထိုသူတို ့သည္ မတူေသာသူတို ့မည္ကုန္၏။ မတူေသာသူႏွင့္ အတူေနရျခင္းသည္ ဆင္းရဲ၏။
(ရန္ကုန္သတင္းစာ)

ဤသို ့ေသာလူရွစ္မ်ိဳးသည္ စည္း၀ိုင္းျပင္ပမွ လူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ဘ၀င္ျမင့္လြန္းေသာသူ
တင္စီးလြန္းေသာသူ
ေဒါသၾကီးလြန္းေသာသူ
ေလာဘေဇာၾကီးလြန္းေသာသူ
ကပ္ေစးနည္းလြန္းေသာသူ
စိတ္ယုတ္မာရွိေသာသူ
အယူသည္းလြန္းေသာသူႏွင့္
မိမိကိုယ္မိမိအလြန္အထင္ၾကီးလြန္းေသာလူမိုက္တို ့ျဖစ္၏။
(စာေရးဆရာေရႊမွ်ား)

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( ၉ )

အၾကင္အေဆြခင္ပြန္းႏွင့္ ေပါင္းဖက္ျခင္းျဖင့္ စိတ္ဆင္းရဲလွ်င္ ထိုသို ့ဆင္းရဲရေၾကာင္း ဆင္ျခင္သတိရ၍ ထိုအေဆြခင္ပြန္းကို မီးပံုၾကီးကဲ့သို ့ သတိျပဳေနေလေတာ့။

ေရွးကကုသိုလ္ အကုသိုလ္ကံတို ့ေၾကာင့္ ယခုဘ၀၌ စံရ ခံရသည္ဟု မသိေသာသူသည္ လူမိုက္ျဖစ္၏ ။

သူမိုက္သည္ ေရမျပည့္ေသာအိုး ေဘာင္ဘင္ခတ္သည္နွင့္တူ၏ ။ ပညာရွိေသာသူသည္ ေရျပည့္ေသာအိုး ျငိမ္သက္ေနသည္နွင့္တူ၏ ။

ေခ်ာင္းငယ္ ေျမာင္းငယ္တို ့သည္အသံၾကီးစြာျပဳလွ်က္စီး၏ ။ ျမစ္ၾကီးတို ့သည္ကားအသံမျပဳ ၊ ထို ့အတူ အၾကားအျမင္နည္းသူသည္ပလႊားတတ္၏ ။

လူမိုက္သည္ ပညာရွိကိုခ်ီးမြမ္းလွ်င္ ခ်ီးမြမ္းသည္မမည္။ ဒဏ္ေပးသည္မည္၏ ။ ပညာရွိက ပညာရွိကိုခ်ီးမြမ္းမွ ခ်ီးမြမ္းသည္မည္၏ ။

ပညာမဲ့ေသာလူမိုက္တို ့သည္ မိမိတို ့ဂုဏ္ကို ပလႊားေနေသာ္လည္း မထင္ေပၚ ။ ပညာရွိကား တြင္း၌ ပုန္းေနေသာ္လည္း ထင္ေပၚထင္ရွားပါလိမ့္မည္။

စိတ္၏ဆင္းရဲျခင္း၊ ကိုယ္၏ဆင္းရဲျခင္း ၊ စိုးရိမ္ပူေဆြးျခင္းတို ့ျဖင့္ ယေန ့နက္ျဖန္အမွန္ပ်က္စီးရမည္ ျဖစ္ေသာဤခႏၱာကိုယ္အတြက္ တရားကင္းသည့္အလုပ္ကို အဘယ္သူသည္ျပဳလုပ္သင့္ပါသနည္း။

သတၱ၀ါတို ့၏အသက္သည္ ေရ၏အတြင္း၌ထင္ေသာလရိပ္ကဲ့သို ့တုန္လွဳပ္၍ေနေလ၏။ ဤသေဘာ ရွိပါတကားဟုအျမဲမျပတ္ ဆင္ျခင္စဥ္းစား၍ ကုသိုလ္ေကာင္းမူ ့ကိုအစဥ္ျပဳက်င့္ရာ၏။

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( ၈ ) ( ဟိေတာပေဒသမွ )

ပညာရွိတို ့၏အခ်ိန္ကာလသည္ကဗ်ာက်န္းဂန္တို ့ကိုၾကည့္ရွုဴ ့ဖတ္ရြတ္ျခင္းျဖင့္ကုန္ဆံုးေက်ာ္လြန္၏။ လူဖ်င္းလူမိုက္တို ့၏အခ်ိန္ကာလသည္ဒုစရိုက္မူ ့ကိုက်ဴးလြန္ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အိပ္ျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း ၊ ခိုက္ရန္ေဒါသျဖစ္ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း ကုန္ဆံုးေက်ာ္လြန္၍သြား၏။

ေသာကျဖစ္ေၾကာင္း ေထာင္းေပါင္းမ်ားစြာတို ့သည္လည္းေကာင္း၊ ေဘးျဖစ္ေၾကာင္းရာေပါင္းမ်ားစြာတို ့သည္ လည္းေကာင္၊ ေန ့စဥ္ရက္ဆက္လူမိုက္တို ့ထံသို ့ေရာက္လာကုန္၏။ ပညာရွိထံသို ့ေရာက္လာျခင္းမရွိေပ။

တရားက်မ္းဂန္ႏွင့္ ေ၀ဒက်မ္းဂန္ကိုရြတ္ဖတ္ျခင္းသည္လူမိုက္အတြက္လူေကာင္းျဖစ္ရန္ အေၾကာင္းရင္းမဟုတ္ေပ၊ ႏြားနို ့သည္ပင္ကိုယ္သဘာ၀အားျဖင့္သာလွ်င္ ခ်ိဳျမိန္သကဲ့သို ့ ့ပင္ကိုယ္သဘာ၀သည္သာလွ်င္အေၾကာင္းရင္းပဓာနျဖစ္သည္။

က်မ္းၾကီးက်မ္းခိုင္တို ့ကိုသင္ၾကားတတ္ေျမာက္၍ ယံုမွားသံသယတို ့ကိုေျဖရွင္းနိဳင္သည့္ဗဟုသုတရွိ ပညာရွင္တို ့ေသာ္မွေလာဘျဖင့္ဖံုးလႊမ္းေနလွ်င္ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ၾကရကုန္၏။ ေလာဘေၾကာင့္ ေဒါသျဖစ္၏၊ ေလာဘေၾကာင့္ ကာမတဏွာျဖစ္၏။ ေလာဘေၾကာင့္ေမာဟျဖစ္၏။ ေလာဘေၾကာင့္ပ်က္စီးရ၏။ ေလာဘသည္ မေကာင္းမူ ့၏အရင္းခံျဖစ္၏။

စကၡဳစေသာ ကၠေျႏၵတို ့ကို မေစာင့္စည္းျခင္းသည္ ေဘးရန္၏လမ္းေၾကာင္းျဖစ္၏ ။ စကၡဳစေသာ ကၠေျႏၵတို ့ ကိုေအာင္နိဳင္ျခင္းသည္ ခ်မ္းသာသုခ၏ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္၏ ။

လူမိုက္ႏွင့္အတူတကြ ရန္လည္းမျပဳသင့္ေပ၊ ခ်စ္ခင္ေပါင္းသင္းျခင္းလည္းမျပဳသင့္ေပ ။ မီးက်ည္ခဲသည္ ပူခိုက္ျဖစ္မူ ကိုင္ေသာလက္ကိုေလာင္တတ္သည္။ ေအးခိုက္ျဖစ္မူ မည္းညစ္စြန္းေပတတ္သည္။

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )

လူမိုက္၏သေဘာ ( ၇ )

ေျမြသတၱ၀ါအားနို ့ရည္တိုက္ျခင္းသည္ အဆိပ္ပြားေစရံုသက္သက္သာလွ်င္ျဖစ္ေလသည္။
ထိုနည္းအတူ လူမိုက္တို ့အား ေျပာဆိုညႊန္ျပ ဆံုးမျခင္းသည္ ထိုလူမိုက္အား
အမ်က္ပြားေစရံုသက္သက္သာလွ်င္ျဖစ္ေစသည္။

စဥ္းလဲေကာက္က်စ္သူသည္ မိမိၾကီးပြားေရးအတြက္ သူတပါးအားမေကာင္းၾကံတတ္ေလ၏။
ထိုကဲ့သို ့ေသာသူယုတ္မာနွင့္ႏွင့္ေပါင္းသင္းဆက္ဆံျခင္းသည္ ကိုယ္မွီခိုရာကို ကိုယ္ေလာင္ကြ်မ္းတတ္ေသာ
မီးကဲ့သို ့ေလာင္ကြ်မ္း ပ်က္စီးတတ္ေလသည္။

မိုက္မဲ၍ဆင္ျခင္တံုတရားမရွိေသာ အုပ္ခ်ဳပ္သူမင္း၊
ေလာဘရမက္အလြန္ၾကီးေသာ မင္းခစား၊
လင့္အလိုကိုမလိုက္ ျငဴစူဆဲဆိုတတ္ေသာ မိန္းမ၊
ဂတိမတည္ လိမ္လည္လွည့္စားတတ္ေသာ မိတ္ေဆြ၊
အပ်င္းၾကီး၍ ဆင္ေျခဆင္လက္ထူေသာ ေက်းကြ်န္၊
ေမ့ေလွ်ာ့ေပါ့ဆ ေမာက္မာတတ္ေသာ အၾကီးအကဲ၊
သူတပါး၏ေက်းဇူးကိုမသိတတ္ေသာ လူမိုက္၊
ဤခုႏွစ္ဦးကိုစြန္ ့ျပစ္ထိုက္သည္။

သူယုတ္မာျပဳက်င့္ေသာ မေကာင္းမူ ့သည္ အျပစ္ကင္းသူ
သူေတာ္ေကာင္းသို ့လာေရာက္အက်ိဳးေပးတတ္ေလသည္။

သူယုတ္မာတို ့၏ ျပံဳးရႊင္စြာေျပာဆိုေသာ ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ဖြယ္စကားတို ့သည္
အတိတ္နမိတ္ျပေသာ အခါမဲ့ပန္းကဲ့သို ့ အလြန္ေၾကာက္မက္ဖြယ္ေကာင္းလွေပသည္။

သုေတသီဘုန္းျမင့္ေသြး၏ ( လူမိုက္၏သေဘာ လူလိမၼာ၏မေနာ မွေကာက္နွဳတ္ေဖၚျပသည္ )